KAKO JE NASTALO IME BIHOR

Istoričar Sait Šabotić, je u rubrici “Pričao mi dedo” u okviru emisije “Putevi i raskršća” priča odakle potiče ime Bihor.
Porijeklo imena Bihor je do danas dosta nejasno i nerazjašnjeno i dosadašnja lingvistička istraživanja nijesu dala konačan odgovor na to pitanje. U istraživanjima koja su do sada sprovedena, mi imamo određenih teza, postavki i tumačenja oko naziva i uglavnom su protivrječena, podijeljena i zbog toga ga lingvističari, onomastičari i različito tumače. Ono što je sigurno jeste to da je ime starog porijekla, kao i to da jedna oblast u Erdelju, u Rumuniji nosi to ime, kao i to da istorijski izvori nam govore da u različitim evropskim predjelima postoje mjesta koje nose ime koje je slično ili blisko tome nazivu. Tako u Mađarskoj imamo naziv Bihar, u Češkoj imamo Bihori, u Poljskoj imamo Bihors itd. I sve su to približno slični a i različiti nazivi od naziva Bihor. Akademik Milisav Lutovac se prvi upustio u tumačenje porijekla imena Bihor. Iznio je svoje mišljenje da je to stari naziv i da nije romanskog porijekla. Polazeći od činjenice da je naziv Bihor ostao zabilježen usmenim putem raznim predavanjima, legendama onda bi smo mogli da kažemo da tumačenje imena Bihor imamo sa stanovišta legende i sa stanovišta naučno-istorijskog. Što se tiče tumačenja vezanih za legende, Draško Došljak, onomastičar, profesor na filozofskom fakultetu, je neko ko je zabilježio nekoliko predanja i legendi koji govore o nazivu i porijeklu imena Bihor. Prema legendi koja je najpoznatija, ime je u vezi sa prokletom Jerinom, koja je navodno imala veliku tvrđavu koja se nalazila na desnoj obali Lima, i u određenom trenutku, prema legendi, je opkolio austrijski car, ali nije mogao da je zauzme. Pribjegao je lukastvu. Sklopio je sporazum sa Jerinom i u znak prijateljstva, on joj na konjima dostavlja sto tovara žita. Njegova vojska je bila sakrivena u košarama sa žitom, i kada su konji sa žitom ušli unutar zidina grada, oni su iskočili, poubijali stražare i na taj način zauzeli grad. Kada je prokleta Jerina saznala za to, navodno je uzviknula „Ja – Bih – Hor“ što bi značilo da se javno osramotila, da je nadmudri neko drugi. Tako je prema toj legendi nastao naziv Bihor.