OOBS PETNJICA PREDLOŽIO DEVET IMENA ZA ULICE U PETNJICI: OD ŠEHIDSKE DO SANDŽAČKE

Adnan Muhović

Na sjednici IO BS Petnjica usvojeni su predlozi za nazive ulica u opštini Petnjica i shodno zakonskoj proceduri poslati su skupštinskoj službi.

“Vjerujem da su ovi predlozi vrlo korisni za bošnjačku istoriju, kulturu i identitet, kao i za čuvanje kulture sjećanja, te se nadamo da će biti prihvaćeni od strane svih političkih subjekata, obzirom da su ovakve stvari iznad politike”, rekao je Adnan Muhović, predsjednik OO BS Petnjica.

PREDLOZI PETNJIČKOG OPŠTINSKOG ODBORA BOŠNJAČKE STRANKE

1. ULICA „ŠEHIDSKA“ – od kuće Skendera i Isada Muratovića prema kući Hakije Muratovića, Arslana, Eska i Mula Koraća, do raskrsnice prema kućama Rifata, Rešada, Rizva, Ibrahima i Envera Rastodera.
OBRAZLOŽENJE: Smatramo da bi ova ulica trebala dobiti naziv „ŠEHIDSKA“, jer su Bošnjaci kao narod kroz historiju podnijeli mnogo žrtava kroz nekoliko genocida na ovim i drugim prostorima gdje žive, tako da se termin šehid često uzima kao ekvivalent za Bošnjake. Kada se radi konkretno o ovom predlogu važno je istaći da je 08. Novembra 1941. godine na Mitrov dan u ranoj zori ispred svojih domova na pravdi Boga ubijeno devet ljudi:
1. Muratović Bahta Zumber iz Petnjice (1879 – 1941)
2. Muratović Zumbera Hakija iz Petnjice (1918 – 1941)
3. Muratović Šuća Bido iz Petnjice (1920-1941)
4. Muratović Šuća Sadrija iz Petnjice ( 1915-1941)
5. Muratovć Halema Zito iz Petnjice ( 1910-1941)
6. Rastoder Hadra Šefkija iz Savinog Bora (1906-1941)
7. Rastoder Haka Aziz iz Radmanaca
8. Ramdedović Emina Nazif iz Lagatora
9. Talević Bajra Emša iz Trpezi (1883-1941)
Ovo je bilo u periodu bezvlašća,tj. kada je Italijanska vojska okupirala Crnu Goru, kao i Petnjicu. Italijanske okupacione snage su 04.11.1941.god. mobilizirale 70 najsposobnijih Bošnjaka iz Petnjičkog kraja i angažovale ih u Ribarevinama kod Bijelog Polja. Bio je to plan četnika i Italijana, kako bi većinu sposobnog stanovništva povukli sa tog prostora i tako na Mitrov dan 08.11.1941.god. omogućili četnicima nesmetan pohod na Petnjicu, kako bi zvjerski pobili toliki broj nevinih ljudi, što je svojstveno samo njima.
Satisfakcija potomcima njihovih djedova, roditelja, komšija, rodjaka, kao i cijelom Bihoru, bi jedino mogla biti dodjela imena pomenute ulice, za nevine živote koje su njihovi najrodjeniji izgubili na pragovima svojih domova.
Odgovor zašto baš ta ulica i sa tim imenom bi bio baš zato što se od te ulice i lokacije, kao i na izvišenju iznad nje, pa do naspram kule Galjana i Šefkije Kršića, predsjednika opštine Petnjica, koja je takodje bila meta napada dejstvovalo svim raspoloživim oružjem na domove i imovinu mještana Petnjice.
Napadači su se za taj napad vješto maskirali, obukli u bošnjačku tradicionalnu nošnju, sa čalmama bijele boje na glavi kako je to svojstveno ovom kraju, kako ih mještani Petnjice ne bi prepoznali iako se napad desio u poslenoćnim satima, tačnije pred zoru.
Porodice i potomci ubijenih su zapisali njihova imena i prezimena na ploči koja se nalazi u mezariju – groblju u Petnjici.
Dodjela imena „ŠEHIDSKA“ ovoj ulici nije nam za cilj optuživati bilo koga, podsticati na mržnju bilo koga, svetiti se bilo kome, ili prkositi, već nam je za cilj ne prepustiti zaboravu nevino ubijene na svojim pragovima, svojim domovima naših pradjedova, djedova, očeva… koji su mogli pripadati svima nama danas, ne prepustiti ih zaboravu, jer mi njihovi potomci nemamo pravo na to.
Zato i smatramo, da ćete Vi koji ćete odlučivati o ovom predlogu staviti se u poziciju potomaka ubijenih, ili samo gradjana Bihora, uzevši u obzir samo čin, kao i nevinost njihovu kao razlog, ne prepustiti ih zaboravu zbog njih, zbog nas, zbog budućih generacija kojima se može desiti isto i da se nikada i nikome ne ponovi i da nas ime ove ulice podsjeća na to, a i na njih.
Na ovaj način se najbolje čuva kultura pamćenja bošnjačkog naroda na ovim prostorima i prosto je nezamislivo da bilo koja politička organizacija iz Petnjice bude protiv ovog predloga.

2. ULICA „ GALJANA KRŠIĆA“

OBRAZLOŽENJE: Galjan Kršić rodjen je u selu Radmanci kod Petnjice, gdje je kao ugledni gradjanin živio i radio. Na izborima 1925.godine, Bošnjaci su imali svoje predstavnike kroz JMO ( Jugoslovensku Muslimansku Organizaciju) koju je predstavljao dr. Mehmed spaho.
Izbori su održani i u Gornjem Bihoru. Na vlast je bila radikalna stranka. Na izborima i pored ogromnog pritiska tadašnjih vlasti JMO je dobila najviše mandata. Poslije izbora 1927.god. u G.Bihoru tj. Petnjičkom kraju, predsjednik opštine Petnjica, bio je Galjan Kršić jedan od najuglednijih ljudi toga kraja.
Zbog njegovih izuzetnih sposobnosti i velikog ugleda kod svog naroda, od strane vlasti bio je česta meta napada.
Za predsjednika opštine Petnjica, izabran je 1933.godine. Bila je to još jedna potvrda njegovog autoriteta. Tadašnje vlasti nijesu bile za to da Bošnjaci imaju svoje autentične predstavnike, pa su vršili agitaciju da Bošnjaci treba da glasaju pravoslavce, jer će tako biti bolje za Bošnjake.
Galjan je istovremeno dijelio mandat narodnog poslanika u Skupštini Jugoslavije sa Zarijom Jolsimovićem. Dvije godine je trebao biti Zarija, a dvije Galjan.
Rezultat volje tadašnjih vlasti je i poruka da je bolje da Bošnjaci, glasaju pravoslavce, a ne Bošnjake, je Galjanova pogibija21.oktobra 1934.godine, na Stenicama, blizu Police, a na putu Petnjica – Berane, kada se vraćao iz Berana sa skupštine, na kojoj se raspravljalo o ubistvu kralja Aleksandra u Marselju 09.10.1934.god. te sukobima izmedju Hrvata i Srba. Poslije pogibije Galjana Kršića na izborima u Gornjem Bihoru za predsjednika opštine Petnjica, izabran je Šefkija Kršić.
Predlažemo da se naziv ove ulice prostire od Centra za kulturu Petnjica (pored motela) do kuće Mehmeda Melja Muratovića.

3. ULICA „MURATOVSKA“

OBRAZLOŽENJE: Porijeklo Muratovića u Bihoru po predanjima koja govore je iz Bosne i Hercegovine. Krajem XVI vijeka preci se nastanjuju na Pešterskoj visoravni, gdje žive izvjesno vrijeme, a onda se dvojica braće doseljavaju u selo Ponor, nadomak Petnjice.
Obzirom na njihove vrline koje su ih krasile, a to se ogleda na njihovu dobrotu, hrabrost, činjenju dobrih djela, mještani Petnjice su ih hvalili, uzdizali i stalno govorili da im Bog da MURAD (svako dobro). Tako često izgovarajući MURAD,MURAD…proizvelo se prezime Muratović. Jedan od te dvojice braće nastanjuje se u Petnjici, dok drugi ide u Donji Bihor i osniva svoju porodicu u selu Boljhanina. Ovaj u Petnjici, se ženi i dobija tri sina. Sva tri sina se vremenom žene i dobijaju porodice.
Brastvo Muratovića se širi na prostoru Petnjice, krčile su se šume i stvaralo se plodno i obradivo zemljište, pravile kuće i uvećavalo se pleme brastva Muratovića.
U Petnjici faktički nema nenaseljenog dijela gdje nijesu napravljene kuće i formirana domaćinstva porodica Muratovića, kao što su zaseoci: Okrugli Laz, Jasikovica, Prisoje, Pramenci, kao cijela kotlina Petnjice pokrivena Detaljnim urbanističkim planom (DUP), kao i van njega.
Jedan zaseban dio, odnosno cjelina prostora na kojem žive isključivo gradjani sa prezimenom Muratović, koja se nalazi u zoni DUP-a Petnjica, južno od centra Petnjice, ispunjava uslov za imenovanje i dodjelom imena ili naziva, koja zaslužujeime, sa nazivom „MURATOVSKA“ prezimena kojeg su prvi stanovnici tog prostora pa i dan danas.
Ova ulica bi se trebala prostirati od kuće Mehmeda Melja Muratovića (preko Luka i hajrat mosta Abdurahmana Muratovića) do bivše Mjesne kancelarije.

4. ULICA „ SARAJEVSKA“

OBRAZLOŽENJE: Sarajevo je kulturni i duhovni centar svih Bošnjaka svijeta, a Bosna i Hercegovina država matičnog naroda svih Bošnjaka. Obzirom da je Petnjica opština u kojoj živi 99% bošnjačkog stanovništva, potpuno je prirodno da jedna od ulica nosi ime po glavnom gradu BiH Sarajevu. Gotovo da nema grada na prostoru bivše Jugoslavije u kojem nema ulice koja nosi ime po gradu Sarajevu. U periodu agresije na Bosnu i Hercegovinu od 1992 – 1995.god.veliki broj Bihoraca je položio živote u temelje Sarajeva i Bosne, a najčuvenije ime koje se vezuje za odbranu Sarajeva i BiH je general Selmo Cikotić koji je rodom iz Trpezi i koji je bio ministar Odbrane u Vladi Bosne i Hercegovine.
Ova ulica bi se prostirala od marketa Franca (pored potoka) do zgrade opštine.

5. ULICA „4. AVGUST“

OBRAZLOŽENJE: „4,AVGUST“ je Dan opštine Petnjica te je svako dodatno obrazloženje nepotrebno.

6. ULICA „DŽAMIJSKA“

OBRAZLOŽENJE: Pored ove ulice se nalazi džamija iz XVI vijeka, kulturno – historijski spomenik za koju se vezuju počeci pismenosti ovog kraja, a svoje mjesto je našla i na grbu opštine Petnjica, pa je tako Petnjica jedina opština od Triglava do Djevdjelije, koja na svom grbu ima džamiju.
Ova ulica bi se prostirala od marketa Franca (pored džamije) do kuće Faika Adrovića.
7. ULICA „CRNOGORSKO – TURSKOG PRIJATELJSTVA“
Ova ulica bi se prostirala od Centra za kulturu (pored zgrade opštine) do kuće Faika Adrovića.

8. ULICA „dr AĆIF SKENDEROVIĆ“

OBRAZLOŽENJE: dr Aćif Skenderović je rodjen 1938. god. u Trpezima, gdje završava osnovnu školu, a zatim upisuje Gazi Husrev – Begovu medresu u Sarajevu. Poslije medrese odlazi u Kairo, i na čuvenom Univerzitetu EL-Azher doktorira. Doktorski rad odbranio 1985.god. pod naslovom „ISLAM I ISLAMSKI RADNIK U JUGOSLAVIJI“.
Doktorska disertacija u rukopisu nalazi se u biblioteci Gazi Husrev- Begove medrese u Sarajevu. Imenom kakvo je dr Aćif Skenderović mogli bi se ponositi i ponose se veliki gradovi poput Sarajeva, Novog Pazara i dr. ali je naša sreća i ponos što je on BIHORAC, pa stoga smatramo da bi jedna ulica u opštini Petnjica, trebala nositi naziv o njegovom časnom imenu. Za njega se često kaže na prostoru Sandžaka, Crne Gore i Bosne da je bio BALKANSKI VELIKAN.
Ova ulica bi se trebalo prostirati od zgrade opštine (pored ambulante) do Koraćkog potoka.

9. ULICA „SANDŽAČKA“

Svako obrazloženje za predlog naziva ove ulice je nepotrebno, jer svrsishodnost davanja imena „SANDŽAČKA“ ovoj ulici, proizilazi iz samog naziva SANDŽAK.
Ova ulica bi se prostirala od kuće Faika Adrovića do kuće Muzafera Kršića.