Potpredjednica Socijaldemokratske partije Amina Cikotić i predsjednik OO BS Petnjica Ervin Duraković su, u razgovoru za portal radiopetnjica.me, u projektu “Retrovizor” koji se realizuje u saradnji sa Ministarstvom kulture i medija, objasnili zašto Petnjica danas nije ono za šta su se oni borili, šta je nakon deset godina samostalnosti, urađeno pogrešno i šta bi trebalo uraditi za poboljšanje statusa građana Petnjice.
RP:Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama, nakon povratka statusa opštine.
CIKOTIĆ: Povratak statusa opštine je stanovnicima Petnjice trebao pružiti snažan osjećaj ponosa i identiteta , ali i autonomije i mogućnosti da lokalno stanovništvo više kontroliše svoj razvoj i odluke koje se tiču njihove zajednice. Očekujući jedno, dobili smo nešto sasvim drugo. Nakon svih nadanja da Petnjica može mnogo ljepše i bolje, lokalne vlasti niti u jednom trenutku nijesu osjećale odgovornost prema onima koji su vratili status opštine njenim građanima, ali ni želju građana da učestvuju u uređenju svoje zajednice. Neko je svoj cijeli radni vijek uložio u ovu ideju, dok su ga drugi protraćili. Zato je moj utisak u deceniji za nama: Nije to Petnjica za koju se rahmetli Rifat Rastoder borio i kakvu je želio svojim sugrađanima.
DURAKOVIĆ: Definitivno, u posljednjih nekoliko decenija najjači utisak o Petnjici ostavlja povratak statusa opštine. A poslije te 2013. godine, ja bih istakao vjeru i nadu građana Petnjice u bolje sutra prvih nekoliko godina po povratu statusa opštine. Slučajno ili ne, neka procijene vaši čitaoci, u tom periodu je Bosnjačka stranka participirala u lokalnoj vlasti i kroz jedan odgovoran odnos donosili odluke i kreirali ploitike u interesu gradjana Petnjice.
RP: Kako biste opisali trenutnu situaciju u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva i može li se i kako zaustaviti
CIKOTIĆ: U pogledu iseljavanja, situacija u Petnjici je vrlo izazovna već duži vremenski period, s obzirom na globalne trendove iseljavanja iz ruralnih područja. Da bi se zaustavilo iseljavanje, ili makar smanjilo, potrebno je vrijedno raditi, i preduzeti niz mjera. To uključuje poboljšanje ekonomske situacije, pružanje boljih obrazovnih i zdravstvenih uslova, kao i promovisanje lokalnog identiteta i kulture kako bi se stvorila privlačna sredina za život. Neizostavan dio je i čvrsta saradnja opštine sa nacionalnim i međunarodnim organizacijama, ali i našom brojnom dijasporom, kako bi obezbijedila podršku i resurse potrebne za održivi razvoj opštine. Bojim se da ni jedan od navedenih parametara za sve ovo vrijeme nije odrađen kako treba, pa danas imamo Petnjicu kao najnerazvijeniju opštinu u državi, ali i onu u kojoj iz dana u dan ostaju da žive samo naši roditelji.
DURAKOVIĆ: Znate kako, ja se trudim da budem objektivan i realan i vjerujem da političar treba tako da djeluje i pravi dobre rezultate. U tom duhu ću i odgovoriti na vaše pitanje, trenutna situacija u Petnjici po pitanju iseljavanja stanovništva je porazavajuća. To je uzrokovano najprije nepravednim oduzimanjem statusa opštine a potom maćehinskim odnosom skoro svih prethodnih Vlada Crne Gore prema našoj opštini, posebno onih u kojima ne participiraju politički predstavnici bosnjačkog naroda u Crnoj Gori, a u koje svakako spada i aktuelna. Na kraju, iako je to najvise doprinijelo iseljavanju, ističem nesavjestan i neodgovoran odnos lokalne samouprave prema ovom pitanju.
Iako je situacija poražavajuća nije je nemoguće u određenoj mjeri popraviti, a za šta će biti potrebno promijeniti lokalnu vladajuću strukturu i na državnom nivou ukljuciti predstavnike našeg naroda u organe koji donose važne odluke.
RP: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine Petnjica?
CIKOTIĆ: Nažalost, uvijek se vraćamo osnovama i onome što bi bilo normalno da jedna opština ima, kako bi njeni građani mogli nesmetano da funkcionišu. Mi nijesmo preskočili elementarne uslove za olakšano funkcionisanje. Hitno je riješiti putnu, vodovodnu i električnu infrastrukturu, ali i stvoriti dobre uslove primarne zdravstvene zaštite, a mi ni nakon 13 godina odatle nijesmo mrdnuli. Nemojte samo da mi bilo ko govori da se toliko nije moglo. Nakon toliko godina od vraćanja statusa opštine, Petnjica i dalje ne liči na evropsku opštinu, pa se osnovnim uslovima za funkcionisanje trguje u svim izbornim ciklusima. Ne mogu da se otrgnem utisku da je to svjesno i namjerno odrađeno a voljela bih da griješim. E mladima je toga dosta. U takvim uslovima rijetko ko da može i razmišljati o pokretanju svog biznisa, i dugoročnom ostanku u svom mjestu.
DURAKOVIĆ: Mi iz Bošnjačke stranke već duži vremenski period ističemo tri ključna kapitalna projekta iz oblasti putne infrastrukture, a to su izgradnja magistralnih putnih pravaca: Podvade-Trpezi-Kalače, Petnjica-Bioča i Petnjica-Haništa uz granični prelaz sa Srbijom.
Pored toga, značajno bi bilo građanima Petnjice obezbijediti dobru konekciju sa autoputem koji prolazi u neposrednoj blizini naše opštine. Po aktuelnom idejnom rješenju, najbliže uključenje ce biti u Beranama ili u Crnči kod Bijelog Polja, što vidim kao još jedan slučaj zanemarivanja naše opštine od strane aktuelne Vlade Crne Gore u kojoj nema predstavika našeg naroda i Bošnjačke stranke kao i nedovoljnog zalaganje lokalne vlasti po tom pitanju.
Zašto građani Petnjice ne bi mogli dobiti konekciju sa autoputem u Bioci, kao što će dobiti građani svih ostalih opština na sjeveru (Kolašin, Andrijevica, Berane i Bijelo Polje)?
RP: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini i koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije
CIKOTIĆ: Nažalost, ni stopa nezaposlenosti nije nešto čime bismo se u Petnjici mogli pohvaliti. Međutim, i pored toga što je Petnjica jedna od najnerazvijenijih opština u državi, ipak je i nezaposlenost jedan trend koji imamo zastupljen u cijeloj Crnoj Gori, pa je normalno je da se kao takav reflektuje i na jednu tako malu opštinu. Uvijek sam zagovornik toga da gdje je iskrena namjera, znanje i dobra volja, da se rezultat može napraviti. Podsticanje privrednog rasta kroz podršku lokalnim preduzetnicima, investitorima i malim preduzećima, kao i razvoj programa obuke i obrazovanja koji će odgovarati potrebama tržišta rada, neke su od mjera koje bi morale biti neizostavan dio svakodnevnog rada lokalne administracije. Takođe, jako je važno razvijati sektore koji imaju potencijala za rast, kao što su turizam, poljoprivreda i proizvodnja.
DURAKOVIĆ: Trenutnu zapošljenost u opštini Petnjica ocjenjujem nezadovoljavajućom. Potrebno je voditi ispravniju kadrovsku politiku gdje se neće vrjednovati isključivo politička pripadnost, nego stručnost, volja i sposobnost za davanje doprinosa u razvoju našeg kraja. Takođe, šansu za poboljšanje zapošljenosti vidim u realnom sektoru i stvaranju povoljnijeg ambijenta za razvoj male i srednje privrede.
Kada već govorimo o zapošljavanju, poražavajuća je činjenica da lokalna vlast u tri mandata nije zaposlila ni jednog pripadnika manje brojnih naroda u našoj opštini, odnosno ni jednog našeg komšiju pravoslavne vjeroispovijesti. Mi iz Bošnjačke stranke se zalažemo za proporcionalnu zastupljenost na svim nivoima, pa i u slučajevima kada u manje brojni narod ne spadamo mi nego neko drugi. Da smo mi vlast, sigurno ne bismo to dozvoliti, a po preuzivanju vlasti ćemo to ekspresno ispraviti.
RP: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica i koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije
CIKOTIĆ: Za opštinu koja se dominantno finansira iz egalizacionog fonda, ključna stvar za unapređenje ekonomske situacije je jačanje privredne aktivnosti. Počevši od diversifikacije ekonomije kako bi se smanjila zavisnost od jednog sektora, preko podsticanja preduzetništva i malih biznisa i olakšavanja poslovnog okruženja, do raznih vrsta ulaganja o kojima sam već govorila. U tako malim opštinama, sve je usko povezano I međusobno zavisno. Unapređenjem navedenih aktivnosti i rastom privredne aktivnosti, povećala bi se i sredstva koja bi se slivala u lokalni budžet.
Ove promjene mogu doprinijeti stvaranju održive i dinamične ekonomije u opštini Petnjica, koja će podržati dugoročni ekonomski razvoj i poboljšati kvalitet života njenih građana.
DURAKOVIĆ: Ekonomska situacija je takođe nezadovoljavajuća. Za unaprjeđenje iste je potrebno na bolji način valorizovati turističke i poljoprivredne potencijale našeg kraja, ozbiljnije raditi na rjesavanju infrastrukturnih problema, pitanja vodosnabdijevanja, javne kamalizacije i skladištenja komunalnog otpada, pitanja javnog prevoza, unaprjeđivanju distributivne električne mreže. Istovremeno je potrebno raditi na razvoju privrede i otvaranju pogona i novih radnih mjesta u realnom sektoru, uz jedan iskren i pošten odnos prema građanima.
Ja iskreno vjerujem da u Bošnjačkoj stranci imamo kadrovski potencijal i dovoljno odgovornosti da preuzmemo tu obavezu na sebe poslije lokalnih izbora. Takodje, vjerujem i da to naši građani prepoznaju.
RP: Koje su najveće izazovi s kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica i kako ih rješavati
CIKOTIĆ: Najveći izazov pred petnjičkom poloprivredom je plasman proizvoda, odnosno pristup tržištu. Usljed neadekvatne državne politike prema poljoprivrednicima uopšte, uvoza trgovinskih lanaca sa okolnih tržišta poljoprivrednih dobara po povoljnim cijenama, iz zemalja koje svoje poljoprivrednike subvencionišu na pravi način, našim stanovnicima nije isplativo da se bave poljoprivredom. To se, zatim, svodi na proizvodnju za ličnu potrošnju, što je nedovoljno. Rješenje bi moglo da bude u otkupnim centrima ili poljoprivrednim zadrugama koje će brendirati naše proizvode kao organske i plasirati ih na evropsko tržište.
DURAKOVIĆ: Poljoprivreda je nesumnjivo strateška grana razvoja naše opštine. Međutim, kako u drugim oblastima, tako i u pljoprivredi nije urađeno dovoljno. Bili smo svjedoci brojnih zloupotreba i nesavjesnog odnosa prema poljoprivrednicima a sve zbog stavljanja politickog interesa lokalne vladajuce partije ispred interesa građana i poljoprivrendih proizvođača. Prisjetimo se na koji način su dodjeljivane subvencije, pa dodjela poljoprivrednih mašina i opreme i td. Takvih primjera je dosta, a ja vjerujem da je došlo vrijeme da se prekine ta praksa i da razvoj poljoprivrede u Petnjici preuzmu vrijedni ljudi od struke, čistih biografija koji svojim gazdinstvima daju primjer kako treba voditi i opštinu. Mi u Bošnjačkoj stranci se možemo pohvaliti i takvih kadrovima.