RETROVIZOR – ADNAN MUHOVIĆ I RIFAT AGOVIĆ: KAKO DO BOLJE PETNJICE

Radio Petnjica
-
0
RETROVIZOR – ADNAN MUHOVIĆ I RIFAT AGOVIĆ: KAKO DO BOLJE PETNJICE

U serijalu tekstova koji su dio projekta “Retrovizor” podržanog od Ministarstva kulture i medija pokušaćemo da nađemo odgovore šta je Petnjici potrebno za dinamičniji razvoj, kao i na to šta je do sada urađeno.

Sagovornik portala Radija Petnjica je Adnan Muhović, član BNV i bivši predsjednik SO Petnjica

RP: Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama

MUHOVIĆ: Davne 1957. Petnjici je oduzet status opštine i od tada počinju njeni problemi, stanovništvo odlazi ka zemljama zapadne Evrope i matične države Bosne i Hercegovine. Agresija Srbije i Crne Gore ( SRJ) na Bosnu i Hercegovinu 1992-1996. snažno se negativno reflektovala na Bihor i u tom periodu hiljade naših ljudi odlazi sa svojih vjekovnih ognjišta. Akcija crnogorskog MUP-a kodnog naziva “Lim” skupo je koštala Petnjicu, jer je progonom lidera SDA poslana poruka čitavom narodu šta ga čeka u budućnosti. Morao sam da napravim ovakav uvod, jer naši problemi ovog tipa počinju od toga vremena.

Petnjica je ostvarila svoj san tek 2013. povratkom statusa opštine, ali najjači i ujedno najtužniji utisak je što je vrlo malo urađeno na njenom razvoju i zadovoljavanju potreba njenih građana.

AGOVIĆ: Propuštena  šansa, koja nam se rijetko ukazivala.
Nažalost nakon 10 godina, ukupan utisak je negativan. Povratkom statusa opštine kod svih nas javila se velika euforija, želja i nada u bolje sjutra. ,,Sada konačno sami odlučujemo o sebi, uradićemo sve najbolje za nas”.  U svim sazivima bio sam odbornik u SO, a u onom prvom smo donijeli mnogo dobrih Odluka. Medjutim, onaj ko je trebao sve to usvojeno da sprovede (izvršna vlast) to nije radio. Pomenuću Odluku o DUP, Odluku o PUP, Odluku o komunalnom redu, Odluku o lokalnim putevima, Odluku o savjetu za saradnju sa dijasporom, Odluku o javnom vodosnabdijevanju, ali i niz drugih, koje da su sprovedene danas bi uslovi bili mnogo bolji.
Decenija je prošla, nada još traje, ali su promjene neophodne.

RP: Kako biste opisali trenutno stanje u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva I može li se I kako zaustaviti?

MUHOVIĆ:Nažalost, umjesto da se za vraćanjem statusa opštine zaustavi i na minimum svede iseljavanje, ono je poprimilo oblik migracionih procesa, tako da danas u Petnjici jedva da živi 3000 ljudi i što je najgore odlazak naroda ne prestaje. Stanje je alarmantno, ali se ništa neće promijeniti dok se iskreno ne napravi jedan snažan unutarbihorski lobi u svim partijama mimo DPS-a, kako bi se taj totalitarni lokalni režim smijenio na lokalnim izbirima 2025. Međutim, koalicioni kapacitet DPS-a je solidan i ogleda se u podršci nekih malih partija koji, plašim se, može biti ključan za njihovu ponovnu pobjedu i ujedno završni poraz Petnjice koja se više ne bi mogla oporaviti. Bošnjačka stranka mora biti generator promjena i pokušati da posljednji put pobijedi DPS i uradi nešto za Petnjicu sa pozicije prvog čovjeka opštine koji bi morao biti neko ko ne liči na DPS niti ima veze bilo koje vrste sa njima.

AGOVIĆ: Iseljavanje ljudi iz Petnjice, ali i sa sjevera CG predstavlja problem masovnih migracija, za koji opština nema, niti može sama naći rješenje. Za nas poseban problem je iseljavanje mladih-radno sposobnih ljudi. Vlada CG zajedno sa opštinama sa sjevera CG, treba da donese strategije ravnomjernog razvoja države, da uloži značajna sredstva u sjever u sve oblasti, da gradjanima pruži ovdje sve ono što dobiju kad odu u Luksemburg, Njemačku, Švajcarsku. Stoga bi politike trebalo usmjeriti ka upravljanju migracijama, na način na koji će dati najviše pozitivnih efekata, te migracije prepoznati i kao šansu za našu opštinu, za ostanak, dolazak i povratak ljudi, a isto tako minimalizovati njene negativne efekte na pojedinca, opštinu, pa i državu.

RP: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine Petnjica?

MUHOVIĆ:Petnjica nije dobro saobraćajno povezana sa Rožajama, Bijelim Poljem i Tutinom, a od saobraćajne infrastrukture zavisi ekonomski i kulturni razvoj svake lokalne uprave. Ključni kapitalni projekat bi bio nastavak magistralnog puta od Podvada preko Trpezi do Kalača koji je i ušao u kapitalni budžet Crne Gore 2019. ali je obustavljen odlukom Vlade Zdravka Krivokapića koja nije marila za razvoj sredina u kojima žive Bošnjaci. Međutim, nadam se boljem odnosu Vlade prema našoj opštini u svjetlu procesa njenog prestrktuiranja, a možda i potpuno nove izvršne vlasti u kojoj bi bili predstavnici Bošnjaka. Naravno, kapitalne projekte treba znati  raditi i slati Vladi, što nije do sada bio slučaj.

AGOVIĆ: Za razvoj svake opštine, pa i naše, osnovno je dobra putna povezanost, riješeno pitanje vodosnabdijevanja, stabilna struja. Ovdje prije svega  Petnjicu treba povezati regionalnim putevima Petnjica-Berane i Petnjica-Bioča, sa budućim auto-putom, zatim od Petnjice do svih mjesnih centara rekonstruisati lokalne puteve. Riješiti pitanje  vodosnabdijevanja za sve stanovnike Petnjice, konačno privesti kraju projekat vodovod Murovsko vrelo. Obezbijediti stabilnu struju za domaćinstva i privredu. Nakon toga svi naši potencijali, prelijepa naša sela, turistički lokaliteti, planine, šume, mogu se valorizovati na najbolji mogući način. Mi, kao odbornici Bošnjačke stranke, mnogo puta smo zahtijevali od izvršne vlasti rješavanje ovih pitanja, medjutim ova vlast nije imala sluha za svoje gradjane.

RP: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini I koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije ?

MUHOVIĆ: Stopa nezaposlenosti je velika i na bazi takvog stanja proizilazi i ovakvo iseljavanje stanovništva. Opština Petnjica nije za ovo vrijeme od 2013.otvorila ni jedno radno mjesto u realnom sektoru, a zaposlenost se svodi na opštinsku administraciju i lokalnu upravu koja je najnesolventnija u Crnoj Gori, dakle, koja iz sopstvenih izvora finansiranja ne može da podmiruje ukupne obaveze i funkcioniše zahvaljujući sredstvima iz egalizacionog fonda koji koristi za isplatu zarada zaposlenih i izborne manipulacije i pritiske na građane u zamjenu za podršku njihovoj “partiji”. U Petnjici je jedan partitokratski režim doveo ovu opštinu na rub egzistencije i ugrozio njen razvoj, a moguće i postojanje. Vrijeme je pokazalo i svi vidimo da je to tačno.

AGOVIĆ: Visoka stopa nezaposlenosti u opštini Petnjica je problem sa kojim se suočavamo, nezaposlene osobe su lica koja se smatraju glavnim akterima u migracionim tokovima. Još jedan problem je što je široko rasprostranjeno uvjerenje da su zaposleni u javnom sektoru zaštičeni i u mnogo povoljnijem položaju od drugih zaposlenih, pa se primjećuje  loš trend da se zaposleni iz privatnog prebacuju u javni sektor. Uslovi za zapošljavanje moraju biti jednaki za sve, posebno u javnom sektoru treba birati ljude sa najviše znanja i želje da pomognu svom kraju. Opština treba da opredijeli sredstva za karijerno i profesionalno usavršavanje svojih zaposlenih, takodje treba da kontinuirano podržava relani sektor, posebno mala i srednja preduzeća, nadje kredibilne investitore, pruži im povoljne uslove za biznis, a to je sve suprotno od ovoga do sada. Svima nam je poznata priča o preduzeću ,,Usluge” koje je osnovala opština, o onim najavljivanim fabrikama i sl.

RP: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica I koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije?

MUHOVIĆ: Ekonomski parametri ili pokazatelji kvaliteta života, razvoja opštine, njenog trenutnog stanja u odnosu na prosjek u državi su zabrinjavajući. Petnjica je najsiromašnija opština u državi, sa najmanjim platama, najvećom stopom nezaposlenosti  i stopom iseljavanja stanovništva. Prvo šta treba uraditi je smijeniti lokalnu vlast, jer bez toga sve i što bi se moglo uraditi moralo bi s njima, a to je unaprijed osuđeno na propast, baš kao i ona famozna fabrika peškira sa investitorima Kurdima iz Turske.  Dakle, prvo smjena vlasti, a onda danonoćni rad na razvoju kroz pravljenje odnosa sa Vladom i dovođenjem investicija i investitora, a u tu svrhu koristiti pomoć države i resornih ministarstava pri nalaženju istih, ostvariti realno i stvarno bratimljenje sa nekim gradovima iz Turske i Bosne, napraviti plan za uređenje gradskog jezgra, otvoriti po svaku cijenu benzinsku pumpu, jer smo jedina opština u CG koja je nema( doduše nemamo ni trafiku)  i još mnogo, mnogo toga. Takođe, ne praviti podjele u odnosu na političku pripadnost i pružiti ruku svim ljudima kako bismo sačuvali ono što se može. A malo je ostalo, nažalost.

AGOVIĆ: Po mnogim ekonomskim parametrima Petnjica je na začelju opština u CG. Od planiranog Budžeta opštine Petnjica za 2024. godinu u iznosu od oko 2 800 000, preko 90% su prihodi od egalizacionog fonda, zakonom ustupljeni prihodi i prihod od budžeta države, dok je samo 10% sopstvenih prihoda opštine. Ovo zaista treba mijenjati, te sopstvene  prihode značajno uvećat, a prije svega bolja naplata poreza na nepokretnost, lokalnih komunalnih taksi, naknada za komunalno opremanje gradjevinskog zemljišta. Lokalna vlast treba da usvoji nove mjere, koje će dati rezultate u povećanju prihoda. Tek nakon snaženja relanog sektora i razvoja cjelokupne privrede, popraviće se u mnogome svi ekonomski parametri.

RP: Koji su najveći izazovi sa kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica I kako ih se riješiti?

MUHOVIĆ: Poljoprivreda je grana privrede koja uzročno-posledično zavisi od svih ostalih i sveukupnog ekonomskog stanja opštine i kvaliteta života građana. Poljoprivredu treba unapređivati kroz stimulativne mjere, kroz kreditnu podršku koja je često puta bila samo mrtvo slovo na papiru, jer ljudu nisu mogli dobiti kredite zbog raznih barijera, a koje opština treba da uklanja kroz intervenciju u smislu stalne saradnje sa Vladom i predlaganjem posebnih uslova za našu opštinu koja se oslanja na poljoprivredu. Treba pomoći u plasiranju proizvoda, brendiranju pojedinih i tome slično.

AGOVIĆ: Poljoprovreda je svakako najvažnija grana privrede u Bihoru. Uz turizam, možda i najbolja šansa za razvoj naše opštine i opstanak stanovništa na ovom području. Nažalost poljoprivredni proizvodjači susreću se sa mnogo problema, od loše putne infrastrukture, otkupa mlijeka, nepostojanja stočne i pijace za voće i povrće u našoj opštini, do po meni najvećeg a to je nebriga vlasti i minorna ulaganja opštine u strateški važnu granu privrede. Čak i nerazvijene opštine u okruženju daju subvencije za mlijeko, a mi ni to nemamo. Ako pogledate države u okruženju, mnogo su veće premije u stočarstvu, što naše poljoprivrednike dovodi u nezavidan položaj. Ni naši pčelari nemaju subencije od opštine na pčelinja društva, baš kao ni ostali poljoprivrednici. Ako znamo da je 465 registrovanih gazdinstava u Petnjici, sredstva koja se opredjeljuju za subvencije su 50-60 eura godišnje po jednom poljoprivrednom gazdinstvu, složićete se da se toliko dnevno potroši za gorivo za službena vozila opštine. Opština mora izdvajati nekoliko stotina hiljada eura za poljoprivredu, kako bi broj nezaposlenih padao, a poljoprivreda došla tamo gdje joj je i mjesto, u vrhu svih prioriteta.

Projekat RETROVIZOR podržan je od strane Ministarstva kulture i medija.

 

ZORAN PIPEROVIĆ: Đavo popio

Radio Petnjica
-
0
ZORAN PIPEROVIĆ: Đavo popio
12.07
18:50h
Konačno dobih knjigu Isidore Sekulić – Pisma iz Norveške.
Njen izlazak kao da je onomad najavio buru.
Nekoliko dana nakon što je predstavljena javnosti, desio se Sarajevski atentat, ubrzo i najkrvaviji rat u istoriji.
I mene je danas, doduše, samo zapljusnula bura.
Nakon što je poslije Višeg suda, Apelacionog suda i Vrhovni zaključio kako postoji osnovana sumnja da je Zoran Lazović počinio krivična djela koja mu se stavljaju na teret, ja priznajem jedan, po mene, poražavajući fakat.
Da se “đavo popio”, ne razumijem u svoj posao.

Završena rekonstrukcija starog puta Trpezi – Vrbica

Radio Petnjica
-
0
Završena rekonstrukcija starog puta Trpezi – Vrbica
U proteklih nekoliko dana zavrsena je rekonstrukcija putnog pravca Trpezi-Vrbica.
Tim povodom ekipa Radija Petnjica razgovarala je sa Mirsadom Hadrovićem glavnim inicijatorom ove akcije koja je započela prije dva mjeseca i uspješno okončana prije desetak dana.
On je za portal govorio o donatorima kako su radovi na ovom putnom pravcu.
,,Ovaj putni pravac su naši stari koristili, pretko stotinu godina, ono što je važno jeste da istaknemo da ovaj putni pravac povezuje dva najbrojnija sela u Bihoru. Putni pravac je okrcen, uklonjeno je rastinje pored puta i putni pravac je sada stavljen u funkciju. Htio bih da se zahvalim svim donatorima koji su na neki način doprijnijeli da se ovaj putni pravac rekonstruiše.  Vrijednost ovih radova iznosi oko 2.500eura.
Donatori:
-Vajber grupa ,,Dobro djelo” 830eura
-Ajkuna Adrović 50eura
-Saka Cikotić 50eura
-Šerbo Adrović 100dolara
– Taljo Adrović 300eura
-Senad Skenderović 300eura
– Bajro Kočan 100eura
-Faiz Kočan 100eura
– Sabahet Adrović 100eura
-Sejfo Skenderovic 100eura
– Mersad Adrović 100eura
– Enisa Adrović 100eura
-Irfan Skenderović 100eura
,,Zahvalnost Komunalnom preduzeću Petnjica, na čelu sa direktorom Mithadom Cikotićem koji je radio sa cijelom raspoloživom mehanizacijom, skoro cijeli dan i tom prilikom većina puta je nasuta i poravnjana, oni su takođe donirali i gorivo u prethodnoj akciji. Isto tako se zahvaljujemo Isku Muratovicu i Tuji Skenderoviću koji su nekoliko sata sa mašinama radili besplatno. Na kraju se zahvaljujemo i Edinu Ramdedoviću koji je donirao ručak za prvu, veliku radnu akciji, kao i Mersadu Hodžiću koji je donirao piće.” saopštio je Hadrović.

TO PETNJICA I NVO CENTAR ZA SEOSKI RAZVOJ ORGANIZUJU VAŠAR POVODOM DANA DRŽAVNOSTI

Radio Petnjica
-
0
TO PETNJICA I NVO CENTAR ZA SEOSKI RAZVOJ ORGANIZUJU VAŠAR POVODOM DANA DRŽAVNOSTI

Turistička organizacija Petnjica i NVO Centar za seoski razvoj uz podršku opštine Petnjica i ove godine organizuju program povodom dana državnosti.

,,Cilj nam je da oživimo 13. jul kada se u Petnjici održavao tradicionalni vašar i da to postane dogadjaj koji ce svake godine okupljati ljude iz naše dijaspore i okruženja. Ovu manifestaciju su takođe podržali i naši prijatelji iz ZK Bihor i BD fonda iz Luksemburga.

Pozivamo sve da nam se pridruze od 20h na platou ispred Opstine” saopštili su organizatori.

Mandićeve poruke za saniranje štete uoči izricanja presude za državni udar

Radio Petnjica
-
0
Mandićeve poruke za saniranje štete uoči izricanja presude za državni udar
Predsjednik Skupštine će, u vrijeme kada sudija Zoran Radović bude čitao novu presudu, dodjeljivati najviše državno priznanje, Trinaestojulsku nagradu
Autor: M portal
Da je Crna Gora država u kojoj je sve moguće potvrdiće 12. jul 2024. godine. Sjutra će, u trenutku kada aktuelni predsjednik Skupštine Crne Gore Andrija Mandić bude uručivao najviše državno priznanje, Trinaestojulsku nagradu ovogodišnjim spornim dobitnicima, u Višem sudu u Podgorici predsjednik tog suda Zoran Radović čitati novu presudu u slučaju državni udar, u kojem Specijalno državno tužilaštvo za Mandića traži petogodišnju zatvorsku kaznu.
Mimo Zakona o državnim nagradama, Mandić će Trinaestojulsku nagradu dodijeliti na Cetinju, umjesto u Podgorici, i to nedaleko od Višeg suda u kojem će mu biti pročitana nova presuda.
U međuvremenu, sasvim siguran u oslobađajuću presudu, Mandić najavljuje rekonstrukciju Vlade Milojka Spajića već za narednu sedmicu, u kojoj će mjesta dobiti i njegova partija, ali i Demokratska narodna partija Milana Kneževića, za kojeg SDT takođe traži petogodišnju zatvorsku kaznu u slučaju državni udar.
Za razliku od Kneževića, koji veoma glasno i jasno vrši politički pritisak na Vrhovno i Specijalno tužilaštvo zbog toga što nijesu odustali od optužnice za pokušaj terorizma na dan izbora 16. oktobra 2016. godine, o čemu je M portal juče pisao, Mandić primjenjuje lukaviju taktiku, prema njegovoj procjeni primjereniju njegovoj funkciji predsjednika Skupštine.
Svega par dana pred izricanje nove presude, Mandić u svom kabinetu prima ruskog ambasadora Vladislava Maslenikova, koji je još 2021. godine u intervjuu „Vijestima“ komentarisao odluku Apelacionog suda da ukine prvostepenu presudu u slučaju državni udar i proces vrati na početak, konstatujući da je to “ubjedljiva pobjeda apsurdnosti tvrdnje o navodnoj umiješanosti zvanične Moskve u pokušaje organizacije bilo kojih protivpravnih aktivnosti u Crnoj Gori“.
Susret Mandića i Maslenikova, prema tvrdnjama nekih zapadnih diplomata, par dana uoči izricanja nove presude ima višeznačan cilj – poslati poruke da se Rusija ne odriče ni svojih proksija ni svojih ciljeva na Balkanu i da ih i dalje snažno podržava, da zahtjev Rusije jeste da partije članice Demokratskog fronta uđu u sastav Vlade bez obzira na jasno i javno iskazano protivljenje EU i Amerike, te da i nakon dobijanja IBAR-a i otvorene spremnosti EU da punopravnim članstvom smanji i eliminiše ruski uticaj u državi, Crna Gora ostaje cilj do kojeg Rusija želi da dopre na Balkanu. U tom kontekstu, tvrde oni, treba tumačiti i Mandićeve susrete sa predsjednicima Republike Srbije Aleksandrom Vučićem i bosanskog entiteta Republika Srpska Miloradom Dodikom, kao najpoznatijim reprezentima ruske politike u ovom dijelu Evrope, ali i drugim aktivnostima koje Mandić sprovodi pod plaštom visoke funkcije koju obavlja.
U sličnom kontekstu se tumači i Mandićeva najava rekonstrukcije Vlade Milojka Spajića, dva dana uoči izracanja nove presude i u trenutku kada se Spajić nalazi u SAD. Prema tumačenju nekih zapadnih diplomata, Mandić tokom Spajićevog odsustva iz države pokazuje ko je gazda u kući, govoreći o rekonstrukciji Vlade kao da je lično premijer i ne ostavljajući pravom premijeru previše prostora za reakcije. Druga stvar koja privlači pažnju je Mandićeva najava da će njegova partija preuzeti određene resore kojima upravljaju kadrovi na čiji rad čak ni opozicija nema neke velike zamjerke, poput MInistarstva prosvjete. Ovakvim nastupom Mandić, prema tumačenju diplomata, ne samo da sebe stavlja u ulogu Spajićevog “komandanta”, već i šalje poruku svojim nalogodavcima da je, bez obzira na ishod sjutrašnje presude, nezaustavljiv u namjeri da ostvari započeto prije gotovo 10 godina.
Među zapadnim partnerima ne postoji dilema preko kojih političkih i društvenih struktura u Crnoj Gori Rusija sprovodi svoj uticaj i sjutrašnja presuda u slučaju državni udar biće još jedna provjera koliko duboke tragove je taj uticaj ostavio na crnogorski pravosudni sistem.
Podsjetimo, nakon prvostepene presude kojom su Mandić i Knežević osuđeni na pet godina zatvora, a ruski obavještajci Edvard Šišmakov i Vladimir Popov na 15 i 12 godina zatvora, Velika Britanija i Sjedinjene Američke Države su pozdravile odluku sutkinje Suzane Mugoše:
„Sud je proglasio 14 ljudi krivima za neuspjeli državni udar, uključujući i dva zvaničnika ruskog GRU-a. Transparentno i otvoreno suđenje je bitan korak naprijed za vladavinu prava koje šalje snažnu poruku o nedopustljivosti pokušaja da se podrije demokratija”, navedeno je tada na zvaničnom tviter nalogu američke ambasade.
Tadašnji ministar spoljnih poslova Velike Britanije Džeremi Hant rekao je da je presuda dvojici ruskih obavještajnih oficira, zbog neuspjelog pokušaja državnog udara u Crnoj Gori, još jedan primjer nečuvenih pokušaja Rusije da naruši evropsku demokratiju. „Rusija je velika zemlja i mora postojati bolji put od ovog”, naveo je Hant, a na svom tviteru prenijela je Ambasada Velike Britanije u Crnoj Gori.
U međuvremenu, osuđeni Mandić i Knežević su na talasu litija postali vlast u Crnoj Gori, prvostepena presuda je oborena i proces je vraćen na početak, ali sve to nije uticalo na pad zainteresovanosti zapadnih partnera za čitav slučaj.
Naprotiv, njihova pažnja je pojačana, posebno nakon što je smjenom Sava Kentere sa mjesta direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost potpuno zaustavljeno dalje razotkrivanje mreže ruskih špijuna u Crnoj Gori, te nakon hapšenja Milivoja Katnića i Saše Čađenovića, dvojice tužilaca koji su u ime Specijalnog državnog tužilaštva vodili čitavu istragu i pisali optužnicu za državni udar.
S obzirom na činjenicu da su razotkrivanju ruske zavjere 2016. godine u Crnoj Gori, sa ciljem da se spriječi njen ulazak u NATO, značajno doprinijele strane obavještajne službe, te da bi bez njihovog doprinosa ishod državnog udara vjerovatno bio značajno drugačiji, ne treba da čudi zainteresovanost političkih predstavnika zapada za ishod sjutrašnje presude sudije Radovića. Ujedno, od toga bi mogla da zavisi i budućnost Vlade Milojka Spajića, ali i budućnost evropskih integracija, posebno ako bez podrške EU i Amerike premijer dozvoli i formalni ulazak Mandićeve i Kneževićeve partije u Vladu.
Izvori M portala naglašavaju da, bez obzira na to što su Mandić i Knežević nakon dolaska na vlast podijelili uloge na „dobrog i lošeg policajca“, zapadni partneri ih i dalje posmatraju isključivo kroz prizmu odnosa prema Rusiji, a promjeni takve slike ne doprinose aktivnosti ni jednog ni drugog, posebno kada je riječ o kontaktima i podršci koje razmjenjuju sa brojnim ruskim i srpskim zvaničnicima i ostalim njihovim proksijima u Crnoj Gori i regionu.

Crna Gora i genocid u Srebrenici: Od ćutanja 90-tih do opšte osude danas

Radio Petnjica
-
0
Crna Gora i genocid u Srebrenici: Od ćutanja 90-tih do opšte osude danas

Navršava se 29 godina od kako su srpske snage u Bosni i Hercegovini 11. jula 1995. godine zauzele gradić Srebrenicu na istoku države, da bi u narednih osam dana pobile više od osam hiljada nenaoružanih Bošnjaka.

Za stotinama osoba koje se formalno vode kao nestale i dalje se traga.

 

Žrtve su pronađene u ukupno 77 masovnih grobnica od kojih su neke sekundarne ili tercijalne. To znači da su posmrtni ostaci žrtava, s ciljem prikrivanja zločina, premiještani iz masovnih grobnica sa mjesta na kojima su žrtve pobijene na druge, a nekada iz drugih i na treće lokacije. Bilo je slučajeva da su posmrtni ostaci iste osobe pronalaženi na dvije ili tri lokacije. Takođe postoje slučajevi u kojima nije moguće utvrditi identitet žrtve jer nije preostao ni jedan preživjeli član porodice s čijim bi DNK mogao biti upoređen DNK žrtava.

Foto:AL Jazeera

Za genocid, zločine protiv čovječnosti i druge zločine počinjene u Srebrenici u julu 1995. do sada je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (ICTY) i njegovim nasljednikom Međunarodnim mehanizmom za krivične sudove (MMKS), te pred sudovima u Bosni i Hercegovini, Srbiji i Hrvatskoj, osuđeno 48 optuženika na više od 700 godina zatvora uz pet izrečenih kazni doživotne robije.

Najviše presuda za zločine počinjene u Srebrenici izrekao je Sud BiH – osuđeno je 26 osoba. Haški tribunal je osudio 15 bivših pripadnika vojske i policije današnje Republike Srpske, u Srbiji je osuđeno pet osoba, a u Hrvatskoj dvojica bivših pripadnika jedinice „Škorpioni“.

Među onima koje je osudio Haški tribunal su najviši civilni i vojni dužnosnici ratnih srpskih vlasti u BiH.

Prve karakterizacije zločina kao genocida

Da je riječ o genocidu dokazano je pred Haškim tribunalom koji je djelovanje srpskih vlasti i vojnih i policijskih snaga u području Srebrenice 1995. označio kao genocid. Prva presuda Haškog tribunala, koja je zločin u Srebrenici okarakterisala kao genocid izrečena je generalu srpskih snaga u BiH Radislavu Krstiću 2001. godine. Osuđen je na 35 godina zatvora zbog pomaganja i učestvovanja u genocidu.

Što se političke strane tiče – stav da je riječ o genocidu je od relevantnih institucija prvi zauzeo Evropski parlament Rezolucijom donijetom 15. januara 2009. kojom su sve države EU i zapadnog Balkana pozvane da 11. jul proglase danom sjećanja na genocid počinjen u Srebrenici. Rezolucija je usvojena apsolutnom većinom glasova (556 za, devet protiv i 22 uzdržana). Inicijatori donošenja Rezolucije bili su potpredsjednica Evropskog parlamenta Diana Wallis, liberalna demokratkinja iz UK i Jelko Kacin, poslanik iz Slovenije.

Suočavanje sa zločinima i promjena stava

Crna Gora, koja je devedesete provela u zajednici sa Srbijom, najčešće je u to vrijeme ćutala na „teške teme“. O Dubrovniku, Srebrenici i sl. govorili su građanska i crnogorska opozicija i slobodni mediji i pojedine ličnosti. Zvanična politika suočavanja sa zločinima je djelimično promijenjena početkom dvijehiljaditih, a pogotovo u doba uoči referenduma, da bi nakon obnove nezavisnosti 2006. Crna Gora i zvaničnim stavovima bila na „pravoj strani istorije“.

Prvi crnogorski zvaničnik koji se u Srebrenici poklonio žrtvama bio je ministar vanjskih poslova Miodrag Vlahović.

„Večeras smo se poklonili nevinim žrtvama Srebrenice, Srebrenice koja predstavlja simbol bespotrebne ljudske patnje i zločina koji pritiska sve generacije koje žive na ovim prostorima. … Mi živimo u vremenu u kojem još uvijek nažalost, na našu veliku žalost i ponekad i sramotu, postoje ljudi koji još uvijek žele da ovaj zločin, ovaj magnum crimen kakav je bio u Srebrenici, i druge zločine širom Bosne i Hercegovine i prostora na kojima su se dešavala ratna zbivanja da zaborave, da prekriju, da izazovu konfuziju, da izazovu zabunu, da spriječe da individualizujemo krivce i da slobodno i jasno kažemo da ti koji su to učinili nijesu prijatelji svog naroda nego njegovi najveći i definitivni neprijatelji“, kazao je ministar Vlahović novinarima nakon posjete upriličene 8. novembra 2004. godine, samo godinu i po nakon otvaranja Memorijalnog centra u Potočarima.

Miodrag Vlahović, novembra 2004. u Srebrenici

Vrijeme rezolucija

Skupština Crne Gore je donijela 9. jula 2009. Deklaraciju o prihvatanju Rezolucije Evropskog parlamenta o Srebrenici kojom „najoštrije osuđuje zločin počinjen nad preko 8.000 civila u Srebrenici u periodu između 11. i 19. jula 1995. godine, kao i sva druga zlodjela počinjena tokom sukoba 1991 – 2001. godine na prostorima bivše SFRJ“.

Uslijedile su godine u kojima je Crna Gora redovno 11. jula slala zvanične državne predstavnike na obilježavanje Dana sjećanja. Tako je bilo sve do kraja 2020. kada je Bošnjačka stranka predložila da Skupština Crne Gore donese rezoluciju kojom će se izjasniti o genocidu u Srebrenici

„Usvajanjem rezolucije o priznavanju genocida u Srebrenici Crna Gora bi još jednom napravila snažan i važan iskorak u očuvanju trajnog mira u regionu“, kazao je u obrazloženju prijedloga ppredsjednik Bošnjačke stranke Ervin Ibrahimović.

Skupština je 17. juna 2021. izglasala Rezoluciju kojom, među ostalim, „najoštrije osuđuje genocid u Srebrenici“ i „poziva nadležne institucije na primjenu pozitivnih propisa kada su u pitanju radnje i djela javnog negiranja postojanja ili umanjenja genocida u Srebrenici“.

Donošenje Rezolucije funkcijom je platio ministar pravde Vladimir Leposavić čije je razrješenje dužnosti zatražio premijer Zdravko Krivokapić.

„Nijesam predložio da se ministar Leposavić razriješi samo zbog izjave u vezi sa Srebrenicom. On, ali i svi ministri ove Vlade, moraju dobro znati da lične stavove podrede opstanku Vlade“, kazao je premijer na konferenciji za medije 5. aprila 2021.

Leposavić je nedjelju dana ranije izjavio da Haški tribunal, koji je zločine nad Bošnjacima počinjene u području Srebrenice 1995. klasifikovao kao genocid, nema legitimitet.

Te godine u Srebrenici je 11. jula bio predsjednik Crne Gore Milo Đukanović.

Milo Đukanović u Srebrenici 2021.

Koliko je posjeta predsjednika Đukanovića bila dostojanstvena, toliko je godinu kasnije posjeta premijera Dritana Abazovića ispala skandalozna. Neumjesna izjava dana 11. jula 2022. da „genocid nije počinjen nad Bošnjacima, nego nad ljudima“ i da ga „nijesu počinile vojske, nego politike“ izazvala je lavinu reakcija.

Među brojnim reakcijama osude ove izjave ističe se saopštenje Islamske zajednice u BiH koja je ocijenila neprihvatljivim pokušaj relativizacije genocida u Srebrenici.

„Islamska zajednica očekuje da gospodin Abazović, zbog funkcije koju obnaša, objasni šta je mislio pod tvrdnjom da u Srebrenici nisu ubijani Bošnjaci zbog njihove vjerske i nacionalne pripadnosti, da nije odgovorna pred međunarodnim sudovima presuđena vojska i njeno rukovodstvo, koje se time amnestira, te koje su to politike, a ne politika koju su odgovorne za te zločine. Za Islamsku zajednicu u Bosni i Hercegovini je neprihvatljiv bilo kakav pokušaj relativizacije zločina genocida, bilo kakvo dijeljenje odgovornosti i izbjegavanje da se nedvosmisleno utvrđene i pred međunarodnim sudovima presuđene činjenice nazovu pravim imenom. Od premijera Abazovića se očekivalo da nedvosmisleno osudi počinioce i negatore genocida u Srebrenici, a ne da dodatno produbljava bol majki i porodica žrtava genocida“. navedeno je u saopćenju Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini.

Generalna skupština Ujedinjenih nacija izglasala je 23. maja 2024. Rezoluciju o genocidu u Srebrenici kojom se traži da se 11. jul proglasi Međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici.

Rezolucija osuđuje poricanje genocida kao istorijskog događaja te veličanje onih koje su međunarodni krivični sudovi osudili za ratne zločine.

PREUZETO: STANDARD – SRĐAN KUSOVAC

ESAD RASTODER-GLAS DIJASPORE U BORBI ZA CRNU GORU

Radio Petnjica
-
0
ESAD RASTODER-GLAS DIJASPORE U BORBI ZA CRNU GORU

Piše: Božidar PROROČIĆ, književnik i publicista

Esad Rastoder je istaknuti lider dijaspore, poznat po svom neumornom zalaganju za prava i slobode građana Crne Gore. Rođen u malom mjestu Radmance kod Petnjice, Rastoder je svojim radom i predanošću postao dragocjena figura u političkom i društvenom životu iseljenika iz Crne Gore u Americi. Njegova priča je priča o upornosti, hrabrosti i neiscrpnoj ljubavi prema domovini, koja ga je vodila kroz mnoge izazove i postavila ga u vrtlog  borbe za nezavisnost Crne Gore. Esad Rastoder je na razmeđu Evrope i SAD-a ostao dosljedan i vjeran Crnoj Gori, neumorno radeći na očuvanju njenog suvereniteta i promovisanju njenih interesa, bilo kroz društveni,  politički aktivizam ili humanitarni rad.

Esad Rastoder rođen je 25. juna 1961. godine u Radmancima, Petnjica, Crna Gora. Sin je oca Selima, zidara, i majke Bajre, domaćice. Potiče iz sedmočlane porodice sa tri sestre i tri brata. Osnovnu školu završio je u Petnjici a dvije godine usmjerenog obrazovanja pohađao je u Gimnaziji Berane. Kvalifikaciju za vozača (C i D kategorija) stekao je 1982. godine u Čakovcu, Hrvatska. Državni ispit za vozača položio je 1986. godine u Zagrebu, stičući kategoriju D za vozača autobusa. Iste godine diplomirao je kao VKV vozač u Ormožu, Slovenija. Nakon završenog školovanja, vozio je autobus do odlaska u Ameriku, tačnije u Njujork. Bio je politički aktivan u SDP-u Hrvatske pod vodstvom Ivice Račana. Po dolasku u Njujork 1990. godine, aktivno se uključio u borbu za ljudska i građanska prava dijaspore iz Crne Gore. Kasnije je izabran za predsjednika Bošnjačkog saveza Crne Gore u Americi, đe se aktivno bavio lobiranjem za samostalnost Crne Gore, koja je ostvarena 2006. godine. Od tada pa do danas, neprekidno se bori za suverenu i nezavisnu Crnu Goru.

Esad Rastoder je kroz svoj društveni i humanitarni rad pokazao snagu da pojedinac može uspjeti ako vjeruje u snagu svojih ciljeva, predano se zalažući za ljudska prava, pružajući podršku zajednicama u nevolji i neprekidno radeći na promociji i očuvanju suvereniteta Crne Gore. Njegova neumorna energija, bezrezervna posvećenost i sposobnost da pokrene i motiviše druge omogućile su mu da postigne značajne promjene. Kroz svoje liderstvo u dijaspori, organizaciju humanitarnih akcija, i aktivno učestvovanje u političkim procesima, Rastoder je dokazao da jedan odlučan pojedinac može imati dubok i trajan uticaj na svoju zajednicu i šire društvo.

Njegov rad je prepoznat kod šire društvene i političke zajednice kako u dijaspori, tako i na prostorima Zapadnog Balkana. Dobitnik je mnogih međunarodnih i domaćih priznanja, uključujući priznanja Skupštine Kosova, Tursko-bosanskog prijateljstva, Skupštine Crne Gore, Uprave za dijasporu, kao i raznih udruženja i organizacija. Organizacija koju predvodi je perjanica suverenista u SAD i predvodi borbu za suverenu Crnu Goru. Kroz svoje djelovanje, ostvario je brojne kontakte i saradnju sa zvaničnicima u regionu, a na Esadovu inicijativu, organizacija je pomagala bolesne i siromašne. Tokom pandemije koronavirusa, pružili su finansijsku pomoć vladi Crne Gore i mnogim gradovima, uključujući Cetinje. Njegova humanitarna angažovanost bila je neprocjenjiva, pružajući osnovne potrepštine i podršku najugroženijima. Dobitnik je nagrade opštine Petnjica za doprinos ovom kraju, čime je dodatno potvrđena njegova posvećenost i nesebičan rad u korist zajednice. Esad Rastoder ostaje svijetli primjer lidera čija je misija nije samo politička nego i duboko humanitarna, usmjerena na unapređenje života svih ljudi kako u dijaspori tako i u Crnoj Gori.

Nikada nije pokleknuo pred svojim ciljevima i idealima, sa Petnjicom i Crnom Gorom uvijek na srcu i u srcu. Do 30. avgusta 2020. godine, imao je odličnu saradnju sa crnogorskim zvaničnicima, koju je održavao kroz brojne zajedničke projekte i inicijative. Međutim, nakon promjene vlasti, prekinuo je svu saradnju sa, kako ih naziva, „okupatorima Crne Gore“. Kao član Savjeta za saradnju sa dijasporom, dao je neopozivu ostavku, demonstrirajući svoje neslaganje sa novom političkom situacijom. Od tada, zauzeo je čvrst stav protiv saradnje sa novim vlastima, što je kulminiralo žestokim sukobom u Njujorku između njega, Dritana Abazovića i Adžića u oktobru 2021. godine. Prošle godine, bio je član predsjedništva i Glavnog odbora CEP-a, ali je napustio tu poziciju nakon dva mjeseca zbog razočaranja u ideju.

 

Autor je preko 300 pisanih tekstova u odbrani Crne Gore i brojnih intervjua za različite TV kuće, gdje je iznosio svoje stavove i vizije za bolju budućnost Crne Gore. Njegovi tekstovi i intervjui pokrivaju širok spektar tema, od političkih analiza do kulturnih i socijalnih pitanja, uvijek sa ciljem unapređenja i očuvanja građanskog, multikulturalnog ali i nacionalnog identiteta. Učestvovao je na mnogim međunarodnim skupovima od Havane do Evrope i regiona, đe je aktivno promovisao interese svoje domovine i dijaspore, zalažući se za prava i slobode svojih sunarodnika. Njegova predanost i neiscrpna energija učinile su ga prepoznatljivim liderom i glasom za prava građana Crne Gore širom svijeta. Rastoder je također bio ključni organizator mnogih humanitarnih akcija, pružajući podršku najugroženijima u teškim vremenima. Njegovo zalaganje za pravdu, ravnopravnost i suverenitet Crne Gore dalo mu je poštovanje i priznanje kako među građanima Crne Gore u domovini, tako i među širom međunarodnom zajednicom. Njegova uloga u jačanju veza između  dijaspore Crne Gore i matične zemlje ne može se precijeniti, jer je kroz svoje aktivnosti uspješno promovisao kulturu, tradiciju i vrijednosti Crne Gore na globalnom nivou.

 

Vršiо je jedan mandat na mjestu potpredsjednika Kongresa Bošnjaka Sjeverne Amerike i Kanade, đe je svojim radom doprinio unapređenju položaja Bošnjaka u dijaspori i jačanju veza sa domovinom. Bio je izabran za predsjednika udruženja Bošnjaka Amerike i Kanade, đe je neumorno radio na promovisanju interesa naše zajednice i njenog povezivanja s domovinom.

 

Govorio je na mnogim značajnim skupovima širom svijeta, uključujući Havanu na Kubi, Luksemburg, Njemačku, Prištinu, Prizren, Peć, Petnjicu, Rožaje, Plav, Gusinje, Podgoricu i Sarajevo. Ovi skupovi su bili prilike da predstavi kulturu, istoriju i tekuće političke izazove, takođe i da se založi za prava i interese dijaspore ali i put građana Crne Gore. Imao je brojne susrete sa zvaničnicima regiona, kako u dijaspori, tako i u domovini. Sretao sam se sa tadašnjim predsjednikom Crne Gore Milom Đukanovićem, tadašnjim predsjednikom parlamenta Crne Gore Rankom Krivokapićem, kao i mnogim drugim političkim liderima sa kojima je izgradio dobru saradnju i partnerstva. Posebno značajni bili njegovi susreti sa zvaničnicima Kosova, premijerima Ramušom Haradinajem i Albinom Kurtijem, kao i potpredsjednicom vlade Emilijom Redžepi. Takođe, posebno dragocjene susrete imao je sa akademicima i vjerskim liderima u regionu, među kojima posebno izdvaja susret u Novom Pazaru sa rahmetli Muamerom Zukorlićem, čiji je rad ostavio dubok trag na identitet Bošnjaka. Organizovao je brojne aktivnosti, kako u domovini tako i u dijaspori, uključujući boravak preko 36 zvaničnika u Njujork na okrugle stolove i okupljanja dijaspore. Ovi događaji su bili ključni za jačanje našeg zajedništva i solidarnosti, kao i za unapređenje naše borbe za prava i slobode.

 

Esad Rastoder predstavlja Bošnjaka čiji je rad i doprinos prevazišao mnoge društvene i političke norme i okvire. Ponosan, prkosan i oštrouman, noseći snagu i britkost pravog Bihorca, njegova harizma i angažman ga izdvajaju i čine posebnim. Njegova neumorna energija i neiscrpna posvećenost pravdi i slobodi učinile su ga liderom koji inspiriše i vodi. Kroz svoj rad u dijaspori, Esad je uspio izgraditi mostove između zajednica, prevazilazeći geografske i političke prepreke. Njegova strast prema domovini i odlučnost da se bori za prava i interese svog naroda doveli su do brojnih uspjeha. Nije se ustručavao suočiti sa izazovima i uvijek je bio spreman braniti ono u šta vjeruje, često stavljajući zajednički interes ispred ličnog. Esad Rastoder je svojim primjerom pokazao kako jedan pojedinac može napraviti značajnu razliku. Njegova uloga u jačanju veza između Bošnjaka u dijaspori i matične zemlje, kao i njegov rad na međunarodnom nivou, istakli su ga kao posebnog pojedinca na političkoj i društvenoj sceni. Njegova hrabrost, integritet i nepokolebljivost u borbi za pravdu i slobodu čine ga pravim simbolom snage i otpora. Njegova priča je priča o upornosti, hrabrosti i neiscrpnoj ljubavi prema domovini, koja ga je vodila kroz mnoge izazove i postavila ga u centar borbe za nezavisnost i suverenitet Crne Gore. Esad Rastoder je, bez sumnje, svijetli primjer lidera čiji rad ostavlja dubok i trajan uticaj na zajednicu i šire društvo. Njegova vizija i djela nastavljaju podsticati nove generacije da se bore za pravdu i jednakost, potvrđujući da se snaga jednog pojedinca može biti i daleko izvan granica njegove domovine.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Izgubljeni ključevi u Petnjici

Radio Petnjica
-
0
Izgubljeni ključevi u Petnjici
U Centru Petnjice danas su izgubljeni ključevi od automobila marke Audi u vlasništvu Zijada Durakovića.
Mole se građani da ukoliko su pronašli iste, dostave redakciji Radija Petnjica ili obavijeste vlasnika na sledeći kontakt broj: 069/466-629

ZORAN PIPEROVIĆ: Dalekovidost

Radio Petnjica
-
0
ZORAN PIPEROVIĆ: Dalekovidost
11.07
 14:00h
Dritan danas ispred suda u Ulcinju kaza: da je Zoran u zatvoru, Aco je izašao. I da će sada – treći, tamo.
Nobelovac Mo Jen, napisao je roman “Umoran od života i smrti”, inspirisan budističkim shvatanjem da taj umor nastaje zbog pretjerane želje.
Taj roman je inače veseliji od mnogih izdanja Žoze Saramaga.
I kad sam već kod te knjige – meni je najupečatljiviji dio onaj kada se magarac ispovijeda čitaocima kako su ga nerazumni radnici jedne zemljoradničke zadruge jurili lopatama (a, đe baš njima), u namjeri, kako je magarac kazao, da mu oderu guzicu.
I sva zamahivanja tom alatkom – izbjegao je. Magarac, naravno.
Pa, ne budi vješt.
Da ne kažem – dalekovid.

JAVNI POZIV ZA POLJOPRIVREDNIKE: PODSTICAJNE MJERE ZA RAZVOJ POLJOPRIVREDE

Radio Petnjica
-
0
JAVNI POZIV ZA POLJOPRIVREDNIKE: PODSTICAJNE MJERE ZA RAZVOJ POLJOPRIVREDE

Obavještavaju se poljoprivredni proizvodjači sa teritorije opštine Petnjice da su u toku Javni pozivi kroz Program podsticajnih mjera razvoju poljoprivrede u opštini Petnjica za 2024 godinu.

Sve dodatne informacije možete dobiti u prostorijama Odjeljenja za poljoprivrede Petnjica.
1...272829...904Stranica 28 of 904