U subotu 29. juna u klinici Tesla medical oridinira:
dr Marjan Spasić, kardiolog i dr Damir Muhović, gastroenterolog
Svakog dana ordiniraju sljedeći ljekari:
Kardiolog dr Slavka Kljajić,
Ljekar opšte prakse dr Saša Stefanovski,
Neurolog dr Aldin Ajdarpašić
Fizijatar dr Vanja Vukićević
Hirurg dr Borislav Lutovac
Radiolozi dr Bedrija Lucević i dr Denis Kalač.
Organizujemo kućne posjete ljekara.
Zakazite svoj pregled na vrijeme jer zdravlje ne smije da čeka
Pripadnici Uprave policije Petnjica I Komunalna policija Petnjica ovih dana imaju pune ruke posla.
Zavod za hitnu medicinsku pomoć Petnjica obavještava građane da službeni broj 124 nije u funkciji zbog kvara koji je nastao u toku radova u centru Petnjice.
Molimo građane da pozivaju na sljedeće brojeve: 067413999 i 067414999.
Serijal tekstova iz projekta “Retrovizor” nastavljamo sa razgovorom sa predsjednikom OO DPS Petnjica Rešadom Muratovićem. U pokušaju da analiziramo stvarnost i ekonomsko-politički trenutak bihorskog centra nakon deset godina samostalnosti, razgovaramo sa političkim akterima u opštini. Svako iz svog ugla bacio je svjetlo na uspjeh odnosno neuspjeh svih činilaca vlasti na važnim poljima za Opštinu Petnjica.
RADIO PETNJICA: Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama, nakon povratka statusa opštine.
REŠAD MURATOVIĆ: Vraćanje statusa opštine Petnjici je nešto na šta smo svi u Bihoru posebno ponosni, jer smo nakon mukotrpne borbe svih političkih subjekata uspjeli da ostvarimo san mnogih generacija i Petnjici vratimo status opštine. Želim da podsjetim i na brojne poteškoće koje su bile evidentne na samom početku funkcionisanja nove opštine, od stvaranja elementarnih uslova za rad, nedostatka adekvatnih prostorija, formiranja službi i preduzeća do skromnih kadrovskih kapaciteta, ali su se svi navedeni problemi brzo rješavali i lokalna uprava sa preduzećima je brzo postala servis građanima što je i bio jedan ciljeva ideje za vraćanje opštine.
Decenija funkcionisanja opštine Petnjica je prilika da rezimiramo učinak i da konstatujemo da su očekivanja bila zaista velika , ali da se uradilo dosta na poboljšanju uslova života naših građana u svim selima na teritoriji naše opštine. Generalni utisak je da je ostvaren vidan napredak u odnosu na period prije deset godina.
RADIO PETNJICA: Kako biste opisali trenutnu situaciju u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva i može li se i kako zaustaviti
REŠAD MURATOVIĆ: Pitanje iseljavanja stanovništva je nažalost , nešto što je prisutno decenijama i što je karakteristika ne samo Petnjice, već i čitavog sjevera naše države. Trend iseljavanja iz naše opštine je proces koji je djelimično usporen vraćanjem opštine, obzirom da je značajan broj mladih ljudi zaposlen u lokalnoj upravi, preduzećima i državnim organima, ali svakako to nije dovoljno da bi zaustavili proces iseljavanja. Lokalna uprava je stvaranjem preduslova za razvoj i ambijenta gdje su svi potencijalni investitori dobrodošli, činila napore da konkretnim mjerama da doprinos snažnijem razvoju i moja očekivanja su da ćemo vrlo brzo imati nekoliko kvalitetnih investicija iz dijaspore od strane ljudi koji vole svoj zavičaj i koji su spremni da svoj kapital ulože u Bihor. Takve investicije bi snažnije trebale biti podržane i od strane Vlade i nadležnih ministarstava kako bi omogućili našoj dijaspori da na jednostavniji i brži način svoj kapital ulože ovdje. Opština će u skladu sa svojim mogućnostima svakako pomoći svaku dobru ideju čijom će se realizacijom uposliti određeni broj mladih ljudi, što bi u krajnjem doprinijelo smanjenju iseljavanja sa ovih prostora.
RADIO PETNJICA: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine Petnjica
REŠAD MURATOVIĆ: Preduslov razvoja svake opštine je rješavanje infrastrukturnih pitanja i otvaranje prema drugim opštinama. Putna infrastruktura je bila u fokusu naše vlasti i brojni projekti su realizovani od sopstvenih sredstava ili uz podršku Vlade i ministarstava do 2020.god. Posljednjih nekoliko godina je očigledan odnos države prema Petnjici koja nije podržala realizaciju nijednog značajnijeg projekta. Kao kapitalne projekte koji su osnov za budući snažniji razvoj smatram izgradnju puta Gusare – Bioča, putnog pravca Petnjica – granica sa Srbijom i putni pravac Podvade – Rožaje. Takođe je od velikog značaja i projekat izgradnje obaloutvrde od Lagatora do Gusara. Navedeni projekti , obzirom na njihovu vrijednost i značaj za razvoj koji imaju bi trebali biti u fokusu Vlade, što do sada nije bio slučaj.
Svjedoci smo da se ovih dana realizuje i projekat uređenja centra Petnjice , a takođe je u toku i tender za izradu projekta putnog pravca od Petnjice do granice sa Srbijom. Dakle, sve ono što je u nadležnosti opštine se realizuje ili će se započeti nakon predviđenih procedura, ali je prisutno nerazumijevanje kod jednog broja građana da opština treba da radi ono što je obaveza Vlade.
RADIO PETNJICA: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini i koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije
REŠAD MURATOVIĆ: Problem nezaposlenosti je karakteristika nedovoljno razvijenih sredina i ukoliko posmatramo statističke podatke onda ne možemo biti zadovoljni. Sa druge strane je prisutan problem nedostatka potrebnih kadrova uzrokovan time što značajan broj mladih ljudi po završetku studija se ne vraća u Petnjicu , već radni angažman nastavlja u Podgorici, Baru i drugim većim gradovima. Najbolji način za smanjenje nezaposlenosti je upravo ono o čemu smo već govorili a tiče se realizacije nekoliko različitih projekata u realnom sektoru od strane naših ljudi iz dijaspore , vjerujem već u toku ove godine. Takođe značajnim smatram i unapređenje uslova za bavljenje poljoprivredom i turizmom na čemu bi i opština i ministarstva trebali u narednom periodu staviti svoj fokus čime bi dali doprinos smanjenju nezaposlenosti u našoj opštini.
RADIO PETNJICA: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica i koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije
REŠAD MURATOVIĆ: Kao područje koje je decenijama bilo zapostavljano kada je u pitanju ekonomski razvoj, ne možemo biti zadovoljni trenutnim ekonomskim parametrima jer je činjenica da naša opština ne bi mogla funkcionisati od sopstvenih prihoda bez sredstava iz egalizacionog fonda. Sa druge strane moram naglasatiti da je naša prednost u tome što opština nije posegnula za kreditima i stvaranje dugova , već je racionalno planirala svaki dosadašnji budžet. Kako bi unaprijedili ekonomsku situaciju smatram neophodnim usvajanjem niza mjera kojima bi se došlo do uvećanja sopstvenih prihoda i dovođenjem investitora koji bi kroz realni sektor doprinijeli da ekonomski parametri u periodu pred nama budu značajno bolji.
RADIO PETNJICA: Koje su najveće izazovi s kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica i kako ih rješavati
REŠAD MURATOVIĆ: Poljoprivreda je pored turizma razvojna šansa sjevera naše države a time i Petnjice i u dosadašnjem periodu su kroz razne projekte i javne pozive od strane ministarstva i opštine uložena značajna sredstva. Naša opredijeljenost za razvoj poljoprivrede i seoskog turizma treba biti konkretizovana kroz veći lokalni budžet za poljoprivredu i turizam i mjere podrške koje će doprinijeti da ljudi koji se bave ovim poslom budu motivisani da ostanu na selo i da žive od svog rada. Očigledno je koliko je opština Petnjica i Komunalno preduzeće radilo na probijanju , nasipanju i asfaltiranju puteva do udaljenih zaseoka ili katuna , koliko je urađeno po pitanju izgradnje vodovoda i upravo to je preduslov da bi se neko uspješno bavio ovim poslom.
Netaknuta priroda i optimalni uslovi za bavljenje poljoprivredom i turizmom su resurs koji moramo adekvatno iskoristiti , a imajući u vidu sve navedeno naš budžet za narednu godinu kada su ove oblasti u pitanju će biti značajno uvećan.
Projekat RETROVIZOR podržan je od strane Ministarstva kulture i medija.
U serijalu tekstova koji su dio projekta “Retrovizor” podržanog od Ministarstva kulture i medija pokušaćemo da nađemo odgovore šta je Petnjici potrebno za dinamičniji razvoj, kao i na to šta je do sada urađeno.
Predsjednik Opštinskog odbora Demokrata u Petnjici Ersin Rastoder I predsjednik OO SD Petnjica Isljam Ćeman dali su svoje viđenje uspjeha Petnjice kao samostalne opštine
RP: Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama, nakon povratka statusa opštine?
ERSIN RASTODER: Definitivno najjači utisak jeste povratak statusa opštine Petnjica. Već je decenija za nama od tog čina u koji smo svi vjerovali i željeli da u potpunom smislu Petnjica kao nova lokalna uprava ima opredjeljenje da bude cjelina koja će živjeti. Vrijeme je naš najpravedniji sudija i ako uzmemo tu mjeru, stiče se utisak za koji se plašim da u narednom periodu ne preovlada kod velikog broja Petnjičana, a to je izgubljeni smisao za motivom života u Petnjici.
Mislim da je dovoljno deset godina ponosa i priče o povratku statusa opštine i da spomenuti termin bude aksiom, koji će se podrazumijevati.
Vjerujem da kao lokalna sredina sazrijevamo u političkom smislu u kontekstu priče da li će lokalna uprava opstati ili neće, tvrdim da hoće. Takođe vjerujem da naši građani shvataju da lokalna uprava i institucije koje su pod državnim aparatom jesu servis građanima i mislim da spomenute teme ne bismo trebali više spominjati, nego se okrenuti stvaranju uslova za bolji život svih građana.
ĆEMAN: Građani Petnjice nijesu poistovjetili nacionalnu-etičku pripadnost sa političkom pripadnošću, odnosno građani Petnjice u kontinuitetu pokazuju maksimalnu privrženost građanskoj opciji, svrstavajući Petnjicu u vrhu modernih, civilizovanih, multietničkih i građanskih sredina. O maksimalnoj lojalnosti svojojoj jedinoj domovini Crnoj Gori suvišno je govoriti jer smo to mnogo puta u predhodnom periodu dokazali.
RP: Kako biste opisali trenutnu situaciju u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva i može li se zaustaviti iseljavanje?
ERSIN RASTODER: Iseljavanje stanovništva je tendencija i u mnogo većim sredinama ali manje sredine više osjete spomenutu problematiku. Već nekoliko decenija u fokusu je iseljavanje iz Petnjice i težnja za boljim životom. Mlađe generacije hrle prema svjetlima velegrada, naravno jer imaju prednost rodbine koja živi i radi na zapadu, pronađu radno mjesto, što u Petnjici nije slučaj. Zatim veliki broj mladih ljudi želi da nastavi školovanje i vrlo često se dešava da se zasnuje radni i bračni odnos u tim sredinama.
Bez obzira na stremljenje mladih ljudi za odlaskom, ne isključuje odgovornost aktuelne političke vlasti sa državnog i lokalnog aspakta.
Nije dovoljno kroz akcione planove kreirati ideje koje ostaju samo na papiru, nije dovoljna izgradnja poligona i to da spomenemo koji se nalazi na periferiji, bez obzira na argumente lokalnih čelnika. Nije dovoljna želja koja traje deset godina a prioriteti, za koje smo vjerovali nijesu zaokruženi, kao što je uređenje gradskog jezgra Petnjice i ambijenta u kojem bi sve generacije imale mogućnost da upražnjavaju svoje slobodno vrijeme, kao i ambijeta za otvaranje radih mjesta, ali nema ni radih mjesta bez infrastrukture. Na kraju, naši očevi su ostali na svom vatanu, a naša omladina ide za boljim životom, a vjerujem da će se vratiti sa iskustvima i pokušati da ih primijene.
ĆEMAN: Opšte je poznato to što stanovnici sjevera Cene Gore pa I Petnjice u zadnjih nekoliko decenija iseljavaju tragajući za boljim životom, vraćanjem statusa opštene Petnjica očekivali smo da će se ovaj trend smanjiti međutim građani I dalje hrle u potrazi za boljim životom, najveći problem je nezaposlenost, zato što je gotovo nemoguće naknaditi ono što je decenijama zapostavljano, lokala uprava čini određene napora međutim to nije dovoljno kako bi se konačno stalo na put iseljavanju naših mladih ljudi bez kojih Petnjica nema budućnost. Zato ovim putem apelujem na državne organe da definitivno ulože dodatne napore kako bi se još ovo malo stanovnika zadržalo u Petnjici a lokalna uprava takođe da da sve od sebe I motiviše barem nekog iz naše brojne dijaspore da I oni počnu da ulažu u svoj rodni kraj. Stvaranjem novih radnih mjesta I ozbiljnijim ulaganjem u infrastrukturu Petnjice trend iseljavanja bi se sigurno smanjio.
RP: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine?
ERISN RASTODER: Lokalna uprava treba da ispuni obećanja koja je davala proteklih deset godina, kako bi upotpunila podlogu i gradila ostale sadržaje. Naravno da je putna infrastuktura žila kucavica za Opštinu i njene građane, ali nekako sve to sporo ide. Možemo vidjeti dinamiku radova na putnim pravcima nama susjednih opština Berana i Bijelog Polja, te stoga ne gajim nadu da će se naše želje u skorijem vremenu obistiniti. Građani koji imaju svoj privatni biznis, daju bolju i ljepšu sliku naše sredine, pokušavaju da se izbore sa svim problemima i opstanu. Zaista oni su svijetli primjer da se u Petnjici može stvarati i živjeti i stava sam da pored onih standardnih projekata koji su potrebni Petnjici, privatni biznis je žila kucavica bez koje nema opštine Petnjica. Pozivam Vladu i lokalnu upravu da nađe način i kroz razne olakšice stimuliše privatnike kako bi dodadno ojačali i bili na raspolaganju našim građanima.
RP: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini i koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije?
ERISN RASTODER: Ukoliko se budemo koristili akutelnim pokazateljima sa nivoa Zavoda za zapošljavanje nećemo biti zadovoljni zaposlenosti naših građana. Dakle, u državnom i lokalnom aparatu postoji korektan broj zaposlenih koji doprinosi ekonomskoj situaciji u Petnjici. Mislim da u vremenu u kojem živimo za svakog ima posla, samo ko želi da radi.Hvala Bogu postoje fakulteti i više mogućnosti za studiranje poput mnogobrojnih organizacija koje daju stipendije. Sa ponosom mogu istaći da opredjeljenje za privatni biznis dolazi do izražaja, bez obzira na podatke relevantnih institucija. Socijalna davanja su zastupljena i dobro je što se uvećavaju jer sa tim raste i zadovoljstvo kod građana.
RP: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica i koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije?
ERISN RASTODER: Ekonomski parametri ne idu na ruku opštini Petnjica već nekoliko godina unazad. Prema istraživanjima relevantnih institucija u Crnoj Gori, Petnjica je na začelju po ekonomskoj održivosti. Prema istim istraživanjima plata koja iznosi oko 700 eura, jedna je od najmanjih u državi. Iskreno, ne pamtimo kada je investitor došao i uložio sredstva za otvaranje radnih mjesta. Ono što loklana uprava treba da uradi po tom pitanju jeste osnivanje industrijske zone sa svim parametrima koji daju mogućnost i prosperitet. Takođe lokalna uprava je sa sebe skinula obavezu prema tim idejama.
Ono što je trn u oku je činjenica prepucavanje Ministra finansija i predsjednika opštine Petnjica na temu ima ili nema projekta. Stiče se dojam još ako se ništa nije započelo, da je stvarno negdje zakočilo.
Godinama smo čitali najave sa tih adresa te za gradsko jezgro, milion eura od prethodne Vlade, obalu rijeke Popče, biljni prečišćivač u Gusarama, od kojeg danas samo imamo zid. Zatim najava izgradnje magistralnog puta prema Lagatorama, put Bioča-Petnjica, Trpezi-Kalače, proširenje putnih pravaca prema Godočelju i Vrbici, izgradnja deponije, postavljanje kućica preko projekta čiji je sponzor Norveška, izgradnja trotoara od administrativne zgrade do škole u Petnjici, otvaranje graničnog prelaza prema Srbiji i mnogo drugih projekata za koje svjedočimo da se od toga ništa nije uradilo.
ĆEMAN: Ekonomski parametri prema zvaničnoj statistici su dobri s obzirom da smo mi jedna od najmlađih opština, ako se uporedimo sa ostalim opštinama u Crnoj Gori koje prema nezvaničnim informacijama kubure sa velikim dugovima. Međutim očekivanja građana su bila mnogo veća, naime pored nekoliko desetina zaposlenih u opštinskoj administraciji očekivalo se da opština privuče više investicija I motiviše građane da rade na formiranju malih porodičnih preduzeća, da više I pravednije da svoj doprinos pri ulaganju u poljoprivrednoj proizvodnji, ka I na ozbiljnijoj promociji I valorizaciji turističkih potencijala. Čime bi dobili mnogo više novih radnih mjesta a samit tim I popravili ekonomsku sliku opštine.
RP: Koji su najveći izazovi s kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica i kako ih riješiti?
ERISN RASTODER: Ciljna kategorija opstanka poljoprivrede u Petnjici je osnivanje sekretarijata za poljoprivredu, pri čemu bi lokalna uprava dala na važnosti toj grani, za koju kažu da je to naša osnovna grana. Mislim da je dovljno deset godina da rukovodstvo lokalne uprave shvati da je potreban sekretarijat i uvećavanje novčanih sredstava za poljoprivrednike.
Uz osnivanje sekretarijata, lokalna uprava bi trebala da poveća kontrolu implementacije sredstava na terenu i dodatno uozbilji pristup i pojača prisustvo na terenu. Povećanjem cijena, povećale su se i cijene poljoprivrednih proizvoda ali ne dovoljno da bude na zadovoljavajućem nivou. Ukoliko nema jakog poljoprivrednog proizvođača, nema ni jake opštine. Postoje strategije ali na papiru. Stoga postavljam pitanje na koji način će nadležne službe da motivišu bavljenje poljoprivredom proizvodnjom ako nemaju sluha za proizvođače? Lokalna uprava treba da je mehanizam koji isključivo mora postupati onako kako poljoprivrednici kažu. Ako ne vjerujete u ovu dijetu, pogledajte primjere zapadnih zemalja i vidjećete zbog čega su snažni gradovi u ekonomskom smislu.
ĆEMAN: U zadnje vrijeme imamo ozbiljnija ulaganja u poljoprivredu počev o opštinskih subvencija preko Ministarstva poljoprivrede do IFARD proekata itd. Međutim zapaženo je dase ova sredstva uvijek ne privedu namjeni što je veoma loša poruka, no s obzirom da je Crna Gora ekološka država a Petnjica pogotovu smatram da bi jedan od izazova u petnjici bio proizvodnja ekološke hrane koja se veoma malo promoviše pa I proizvodi kako u Petnjici tako I širom Crne Gore. Tužno je ako ne I žalosno da u jednoj ekološkoj dražavi imate sve manje ekološke hrane.
Privatna ustanova „Edukativni centar Arhimed“ je organizator obrazovanja odraslih, osnovana je u Podgorici 2017. godine. “Edukativni centar Arhimed” realizuje 41 program obrazovanja i osposobljavanja odraslih:
Računovodstveni tehničar, Administrator, Turistički vodič, Recepcionar, Zavarivač, Instalater grijanja i hlađenja, Pomoćnik instalatera u građevinarstvu, Pomoćnik montera suve gradnje,Izolater, Konobar, Kuvar, Poslastičar, Sobarica, Gerontodomaćica, Kozmetičar za njegu lica i tijela, Stručno usavršavanje rada na računaru, Učenje engleskog jezika, Učenje njemačkog jezika, Učenje ruskog jezika, Kozmetičar/ka za wellness i spa terapeut/tkinje
Učenje crnogorskog jezika, Instruktor vožnje motornih vozila, Asistent/kinja u nastavi, Rad na računaru, Ovlašćeni računovođa, Stolar za namještaj, Pomoćni stolar, Personalni asistent, Saradnik u socijalnoj inkluziji Roma/Romkinja i Egipćana/Egipćanki u oblasti obrazovanja, Saradnik u socijalnoj inkluziji Roma/Romkinja i Egipćana/Egipćanki u oblasti socijalne zaštite, Saradnik u socijalnoj inkluziji Roma/Romkinja i Egipćana/Egipćanki u oblasti zapošljavanja, Saradnik u socijalnoj inkluziji Roma/Romkinja i Egipćana/Egipćanki u oblasti zdravstva, Vozovođa, Saobraćajno transportni magacioner, Rukovalac manevre, Manevrista, Kondukter u željezničkom saobraćaju, Transportni komercijalista u željezničkom saobraćaju, Osposobljavanje osoba koje sudjeluju u utovaru i istovaru opasnih materijala, Osposobljavanje za savjetnika za bezbjednost u prevozu opasnih materija u drumskom i željezničkom saobraćaju, Osposobljavanje za vozača za vozila kojima se prevoze opasne materije.
Programe obrazovanja odraslih realizujemo osim u Podgorici i u područnim ustanovama u: Beranama, Rožajama, Pljevljima, Nikšiću, Cetinju, Budvi, Tivtu, Herceg Novom, Baru, Ulcinju i Bijelom Polju.
Obrazovanje odraslih omogućava pojedincima da steknu kompetencije, da ih unaprijede, da dobiju odgovarajuću kvalifikaciju i da postanu konkurentni na tržištu rada. Danas, više nego bilo kada, veoma je važno da se – kako mladi tako i odrasli, osposobe i razviju ključne kompetencije koje su im potrebne da budu ekonomski aktivni i zapošljivi, kako bi poboljšali svoj život u cjelini. Naime, neophodno je naći kvalitetan odgovor na pitanje kako da se kod pojedinaca razviju vještine i kompetencije potrebne za tržište rada u budućnosti. Upravo zato je važno da se i Crna Gora fokusira na kontinuirano jačanje, kako nezaposlenih tako i zaposlenih, sa znanjima, vještinama i stavovima, koji ne mogu da se steknu samo putem formalnog obrazovnog sistema.
Zato vam „Edukativni centar Arhimed“ omogućava da naučite nešto novo, odnosno da unaprijedite vaše znanje za ono što već radite i da dobijete sertifikat kojim potvrđujete vaše vještine, a sve sa ciljem da lakše dođete do posla ili da napredujete u poslu koji već obavljate.
Dakle, možete da se opredijelite za pohađanje različitih kurseva, odnosno programa obrazovanja odraslih. Svi naši programi su verifikovani od strane Ministarstva prosvjete. Ponuda je raznovrsna i pruža mogućnost – kako nezaposlenim licima koja na ovaj način mogu lakše da dođu do posla, tako i zaposlenima koji kroz programe obrazovanja odraslih mogu da unaprijede svoje kompetencije i tako nađu neki novi posao, odnosno da započnu novi biznis. Ovaj vid obrazovanja nudi mogućnost za sticanje praktičnih i profesionalnih vještina, kao i ostvarenje ličnog razvoja. Veoma je važno da istaknemo da su programi obrazovanja odraslih koje nudi naša ustanova relevantni, fleksibilni i otvoreni programi obrazovanja odraslih koji se razvijaju u saglasnosti sa tehnološkim i socijalnim razvojem na nacionalnom i evropskom nivou. Programi obrazovanja odraslih obezbjeđuju usavršavanje, osposobljavanje, dobijanje dopunskih kvalifikacija ili prekvalifikovanje na način koji je prilagođen odraslim osobama.
Programi obrazovanja odraslih koje realizuje “Edukativni centar Arhimed” vam omogućavaju da budućnost uzmete u svoje ruke!
Telefon
Adresa
U toku su pripreme za tradicionalni vašar na Lađevcu.
U serijalu tekstova koji su dio projekta “Retrovizor” podržanog od Ministarstva kulture i medija pokušaćemo da nađemo odgovore šta je Petnjici potrebno za dinamičniji razvoj, kao i na to šta je do sada urađeno.
Sagovornik portala Radija Petnjica je Adnan Muhović, član BNV i bivši predsjednik SO Petnjica
RP: Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama
Davne 1957. Petnjici je oduzet status opštine i od tada počinju njeni problemi, stanovništvo odlazi ka zemljama zapadne Evrope i matične države Bosne i Hercegovine. Agresija Srbije i Crne Gore ( SRJ) na Bosnu i Hercegovinu 1992-1996. snažno se negativno reflektovala na Bihor i u tom periodu hiljade naših ljudi odlazi sa svojih vjekovnih ognjišta. Akcija crnogorskog MUP-a kodnog naziva “Lim” skupo je koštala Petnjicu, jer je progonom lidera SDA poslana poruka čitavom narodu šta ga čeka u budućnosti. Morao sam da napravim ovakav uvod, jer naši problemi ovog tipa počinju od toga vremena.
Petnjica je ostvarila svoj san tek 2013. povratkom statusa opštine, ali najjači i ujedno najtužniji utisak je što je vrlo malo urađeno na njenom razvoju i zadovoljavanju potreba njenih građana.
RP: Kako biste opisali trenutno stanje u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva I može li se I kako zaustaviti?
Nažalost, umjesto da se za vraćanjem statusa opštine zaustavi i na minimum svede iseljavanje, ono je poprimilo oblik migracionih procesa, tako da danas u Petnjici jedva da živi 3000 ljudi i što je najgore odlazak naroda ne prestaje. Stanje je alarmantno, ali se ništa neće promijeniti dok se iskreno ne napravi jedan snažan unutarbihorski lobi u svim partijama mimo DPS-a, kako bi se taj totalitarni lokalni režim smijenio na lokalnim izbirima 2025. Međutim, koalicioni kapacitet DPS-a je solidan i ogleda se u podršci nekih malih partija koji, plašim se, može biti ključan za njihovu ponovnu pobjedu i ujedno završni poraz Petnjice koja se više ne bi mogla oporaviti. Bošnjačka stranka mora biti generator promjena i pokušati da posljednji put pobijedi DPS i uradi nešto za Petnjicu sa pozicije prvog čovjeka opštine koji bi morao biti neko ko ne liči na DPS niti ima veze bilo koje vrste sa njima.
RP: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine Petnjica?
Petnjica nije dobro saobraćajno povezana sa Rožajama, Bijelim Poljem i Tutinom, a od saobraćajne infrastrukture zavisi ekonomski i kulturni razvoj svake lokalne uprave. Ključni kapitalni projekat bi bio nastavak magistralnog puta od Podvada preko Trpezi do Kalača koji je i ušao u kapitalni budžet Crne Gore 2019. ali je obustavljen odlukom Vlade Zdravka Krivokapića koja nije marila za razvoj sredina u kojima žive Bošnjaci. Međutim, nadam se boljem odnosu Vlade prema našoj opštini u svjetlu procesa njenog prestrktuiranja, a možda i potpuno nove izvršne vlasti u kojoj bi bili predstavnici Bošnjaka. Naravno, kapitalne projekte treba znati raditi i slati Vladi, što nije do sada bio slučaj.
RP: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini I koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije ?
Stopa nezaposlenosti je velika i na bazi takvog stanja proizilazi i ovakvo iseljavanje stanovništva. Opština Petnjica nije za ovo vrijeme od 2013.otvorila ni jedno radno mjesto u realnom sektoru, a zaposlenost se svodi na opštinsku administraciju i lokalnu upravu koja je najnesolventnija u Crnoj Gori, dakle, koja iz sopstvenih izvora finansiranja ne može da podmiruje ukupne obaveze i funkcioniše zahvaljujući sredstvima iz egalizacionog fonda koji koristi za isplatu zarada zaposlenih i izborne manipulacije i pritiske na građane u zamjenu za podršku njihovoj “partiji”. U Petnjici je jedan partitokratski režim doveo ovu opštinu na rub egzistencije i ugrozio njen razvoj, a moguće i postojanje. Vrijeme je pokazalo i svi vidimo da je to tačno.
RP: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica I koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije?
Ekonomski parametri ili pokazatelji kvaliteta života, razvoja opštine, njenog trenutnog stanja u odnosu na prosjek u državi su zabrinjavajući. Petnjica je najsiromašnija opština u državi, sa najmanjim platama, najvećom stopom nezaposlenosti i stopom iseljavanja stanovništva. Prvo šta treba uraditi je smijeniti lokalnu vlast, jer bez toga sve i što bi se moglo uraditi moralo bi s njima, a to je unaprijed osuđeno na propast, baš kao i ona famozna fabrika peškira sa investitorima Kurdima iz Turske. Dakle, prvo smjena vlasti, a onda danonoćni rad na razvoju kroz pravljenje odnosa sa Vladom i dovođenjem investicija i investitora, a u tu svrhu koristiti pomoć države i resornih ministarstava pri nalaženju istih, ostvariti realno i stvarno bratimljenje sa nekim gradovima iz Turske i Bosne, napraviti plan za uređenje gradskog jezgra, otvoriti po svaku cijenu benzinsku pumpu, jer smo jedina opština u CG koja je nema( doduše nemamo ni trafiku) i još mnogo, mnogo toga. Takođe, ne praviti podjele u odnosu na političku pripadnost i pružiti ruku svim ljudima kako bismo sačuvali ono što se može. A malo je ostalo, nažalost.
RP: Koji su najveći izazovi sa kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica I kako ih se riješiti?
Poljoprivreda je grana privrede koja uzročno-posledično zavisi od svih ostalih i sveukupnog ekonomskog stanja opštine i kvaliteta života građana. Poljoprivredu treba unapređivati kroz stimulativne mjere, kroz kreditnu podršku koja je često puta bila samo mrtvo slovo na papiru, jer ljudu nisu mogli dobiti kredite zbog raznih barijera, a koje opština treba da uklanja kroz intervenciju u smislu stalne saradnje sa Vladom i predlaganjem posebnih uslova za našu opštinu koja se oslanja na poljoprivredu. Treba pomoći u plasiranju proizvoda, brendiranju pojedinih i tome slično.
Piše: Božidar PROROČIĆ, književnik i publicista
Savremena Crna Gora suočava se sa izazovima u razvijanju kulture sjećanja, često zaboravljajući na doprinos onih čija je kulturološka, politička, multikulturalna, interkulturalna i antifašistička vizija bila misija kojoj su do zadnjeg životnog trena bili posvećeni. Baš u julu mjesecu istorijske refleksije nas podsjećaju na sve ono što je Crna Gora prošla kroz svoju noviju istoriju. Jedan od ključnih izazova u očuvanju kulture sjećanja je pronalaženje balansa između različitih istorijskih narativa i osiguravanje da svi segmenti društva budu pravedno predstavljeni. U doba kada su političke i društvene tenzije često izraženije nego ikad, važno je podsjetiti se na vrijednosti i ideale onih čije su moralne i ljudske vrline bile temelj u savremenoj Crnoj Gori. Kultura sjećanja nisu samo istorijske činjenice, već i emotivna i moralna uvjerenja koja oblikuju naš identitet. Savremeno društvo mora prepoznati značaj inkluzivnog pristupa u očuvanju istorijskog nasleđa. Ovo podrazumijeva priznavanje i borbu za doprinos pojedinaca svim građanskim, etničkim, vjerskim i kulturnih grupama.
11. jul nas podsjeća na dan rođenja Rifata Rastodera, čovjeka čiji je život, profesionalno, novinarsko, publicističko i mudro političko vođstvo bilo jedan od primjera borbe za demokratiju, civilno društvo, manjebrojne narode i društveni aktivizam. Njegov neiscrpni rad na polju novinarstva učinio ga je značajnom figurom u promovisanju istine, pravde i jednakosti. Kroz svoje tekstove i publikacije, Rastoder je često ukazivao na nepravde i probleme sa kojima su se suočavali manjebrojni narodi, koristeći svoju intelektualnu i političku harizmu za GLAS ONIH ČIJI SE GLAS ČESTO NIJE ČUO. Kao politički lider, Rastoder je neumorno radio na izgradnji demokratije u Crnoj Gori. Njegovo vođstvo bilo je obilježeno principijelnošću, transparentnošću i posvećenošću građanskim pravima. Zalagao se za stvaranje inkluzivnog društva u kojem su svi građani jednaki pred zakonom, bez obzira na njihovu etničku, religijsku ili kulturnu pripadnost. Njegova vizija bila je društvo u kojem svaki pojedinac ima priliku da doprinese zajednici i da bude poštovan zbog svoje jedinstvenosti. Rastoderov doprinos društvenom aktivizmu također je bio izuzetan. Aktivno je učestvovao u brojnim inicijativama koje su imale za cilj unaprijeđenje života građana i promociju ljudskih prava. Njegova sposobnost da pokrene ljude oko zajedničkih ciljeva i da podstakne mlade generacije da se uključe u društvene procese ostavila je neizbrisiv trag u društvu Crne Gore. Osim što je bio borac za prava manjina, Rastoder je bio i neumorni promoter međukulturnog dijaloga. Vjerovao je da se kroz razumijevanje i poštovanje različitosti može izgraditi jače i harmoničnije društvo. Njegova nastojanja da poveže različite zajednice i da izgradi mostove među njima bila su ključna za jačanje multikulturalizma u Crnoj Gori. Njegovo nasljeđe živi kroz brojne projekte i inicijative koje je pokrenuo ili podržao. Rifat Rastoder ostaje svetionik i sinonim slobode za sve one koji se bore za pravdu, jednakost i bolje društvo. Njegov primjer nam pokazuje kako jedan pojedinac može napraviti značajnu razliku kroz posvećenost, hrabrost i nepokolebljivu vjeru u bolje sutra.
Rifat Rastoder je bio aktivni politički borac koji je snagom argumenata, lične riječi i perom koje je sjeklo oštrije od mača javno dizao svoj glas u odbrani obespravljenih Bošnjaka, Albanaca, Hrvata i drugih naroda pogođenih ratovima, stradanjima, progonima i etničkim čišćenjima koja su pogađala Balkan kroz decenije. Njegova nepokolebljiva posvećenost pravdi i jednakosti činila ga je simbolom građanskih prava i suživota u multietničkoj Crnoj Gori. Rastoder je bio poznat po svom beskompromisnom stavu u borbi za demokratske vrijednosti, što je često izražavao kroz svoje političke govore, javne nastupe i pisanjem. Njegova djela kao što su “Crvena mrlja“, “Usud imena“ i “Pravo na ime“ ostavila su dubok trag u književnosti i političkom diskursu regiona. Pored političkog angažmana, Rifat Rastoder je bio sinonim i simbol vjere i nade za mnoge generacije. Njegov rad i nasljeđe svjedoče o neumornom naporu da se izgradi društvo zasnovano na poštovanju, razumijevanju i zajedničkoj budućnosti za sve narode Balkana. Njegova smirenost i sposobnost da argumentovano i hrabro govori o najtežim temama učinili su ga jedinstvenim političkim liderom.
Na svom radnom stolu zapisah: Rifat Rastoder je simbol jednog vremena, jedne borbe, velikog intelekta, izuzetnih ideala i nepokolebljive vjere u bolje sjutra. Njegova riječ bila je zakon za one koji su ga sledili a njegova djela su ostavila neizbrisiv trag u istoriji. Njegova vizija pravednijeg društva ostaje svetionik za sve one koji teže ka istini i pravdi. Njegova nepokolebljiva hrabrost i nesporna moralna snaga činili su ga stubom nade i u najtežim trenucima za Crnu Goru. Rifat Rastoder nije bio samo čovjek-insan svog vremena; njegova misija je nadilazila trenutke i prostore, postajući univerzalna misija za generacije koje dolaze ali i one koji su ga pratile na tom putu. Kroz svaki njegov korak, osjećala se ljubav prema pravdi i nepokolebljiva posvećenost ljudskom dostojanstvu. On je bio i ostao svetionik na burnom moru života, vodič kroz ambise i ponore nepravde i nepokoreni borac za ideale koji nas čine ljudima. U vremenu prolaznih vrijednosti, Rifat Rastoder je stajao kao neuništivi simbol vječne borbe za bolje sjutra.
Nagrada za ljudska prava i društveni aktivizam “RIFAT RASTODER“ bila bi jedan jedini i ispravan način i put da se sačuva trajna uspomena ne samo na Rifata Rastodera nego i na snagu riječi. Rifatu Rastoderu, prepoznat po svojoj neumornoj borbi za prava ugroženih i za pravednije društvo, ovakva nagrada bila bi simbolična manifestacija njegovih principa i vrijednosti. Njegova posvećenost ljudskim pravima, jednakosti i društvenom aktivizmu ostavila je neizbrisiv trag u društvu i podstakla mnoge da nastave borbu za pravdu i slobodu. Ovakva nagrada bi služila kao podsjetnik svima nama na važnost angažmana i solidarnosti u borbi za prava svakog pojedinca. Nagrada “Rifat Rastoder“ bi bila podsticaj za sve društvene aktiviste, borce za ljudska prava i obične građane da se neprestano zalažu za pravednije i humanije društvo. Rifat Rastoder je za života svojim djelovanjem pokazao da se istinska snaga krije u riječima i djelima, ovakva nagrada bi bila najlepši način da se njegovo nasljeđe prenese budućim generacijama. U vremenu kada su ljudska prava i slobode često ugroženi, ovakva nagrada bi podsjećala na značaj istrajnosti, hrabrosti i posvećenosti u borbi za pravdu.
Na dan njegovog rođenja, 11. jula, treba da se sjetimo njegovog izuzetnog doprinosa Crnoj Gori i odamo počast njegovom radu i životu. Ovaj datum je prilika da se prisjetimo važnosti angažmana svakog pojedinca u borbi za demokratske vrijednosti i ljudska prava. Takođe, ovaj dan nas podsjeća na neophodnost stalne borbe za očuvanje tih vrijednosti i nastavak izgradnje društva koje Rifat Rastoder nije samo sanjao, već je aktivno radio na njegovom stvaranju. Njegov život i djelo predstavljaju svjetionik za sve nas koji težimo pravednijem i humanijem društvu. Na ovaj dan, pamtimo i posjećamo na njegovo nasljeđe i obavezu da ćemo nastaviti njegovu humanu misiju sa istom snagom i posvećenošću.
Nagrada za ljudska prava i društveni aktivizam “Rifat Rastoder“ bila bi osmišljena kao priznanje pojedincima, grupama i organizacijama koje su se istakle u borbi za ljudska prava, građanske vrijednosti i multikulturalizam u Crnoj Gori i šire. Dodeljivanje ove nagrade ima poseban značaj jer se veže za sjećanje na Rifata Rastodera, čiji je životni put i rad bio posvećen upravo tim vrijednostima. Nagrada bi se dodjeljivala svake godine na dan rođenja Rifata Rastodera, 11. jula. Ovaj datum je odabran iz nekoliko ključnih razloga:
Počast Rifatu Rastoderu: Dodeljivanjem nagrade na dan njegovog rođenja, simbolično se odaje počast njegovom životu, radu i viziji građanske i multikulturalne Crne Gore.
Podsjećanje na njegovu plemenitu misiju: Dan rođenja Rifata Rastodera postaje prilika da se podsjetimo njegove plemenite misije i vrijednosti za koje se borio, kao i da podstaknemo nove generacije aktivista da nastave njegovim putem.
Kreiranje trajne tradicije: Dodjela nagrade na ovaj datum stvara tradiciju i osigurava da se doprinos Rifata Rastodera ne zaboravi, već se kontinuirano pamti i promoviše.
Promocija vrijednosti za koje se Rastoder borio: Nagrada bi promovisala vrijednosti jednakosti, pravde, multikulturalizma i građanskih prava, koje su bile suština Rastoderovog rada. Tako bi se nastavila njegova misija kroz prepoznavanje i podršku onima koji danas vode slične borbe.
Podizanje svijesti i edukacija: Dodjela nagrade bi služila kao sredstvo za podizanje svijesti o važnosti ljudskih prava i društvenog aktivizma. Takođe, bi edukovala javnost o istorijskim i aktuelnim izazovima u ovoj oblasti, podstičući veći angažman i podršku.
Jačanje civilnog društva: Nagrada bi imala značajnu ulogu u jačanju civilnog društva, podstičući pojedince i organizacije da se aktivno uključe u društvene procese i borbu za pravdu. Time bi se doprinosilo stvaranju društva zasnovanog na vrijednostima solidarnosti, zajedništva i uzajamnog poštovanja.
KRITERIJUMI ZA DODJELU NAGRADE
Nagrada bi se dodeljivala na osnovu sljedećih kriterijuma:
Izuzetna posvećenost ljudskim pravima: Kandidati moraju pokazati značajnu posvećenost borbi za ljudska prava i zaštitu osnovnih sloboda svih građana i manjebrojnih naroda i grupa.
Društveni aktivizam: Kandidati bi trebali biti aktivni u promovisanju društvene pravde, jednakosti i inkluzije kroz različite oblike aktivizma.
Promocija multikulturalizma: Posebna pažnja bi se posvetila kandidatima koji rade na promovisanju međukulturalnog dijaloga, tolerancije i zajedništva među različitim etničkim i vjerskim grupama.
Inovativni pristupi: Nagrada bi prepoznala inovativne pristupe i metode u rješavanju problema vezanih za ljudska prava i društveni aktivizam.
VAŽNOST NAGRADE
Inspiracija i motivacija: Nagrada bi inspirisala i motivisala pojedince i organizacije da nastave svoj rad u oblasti ljudskih prava i društvenog aktivizma, znajući da njihov trud može biti prepoznat i nagrađen.
Podizanje savjesti i svijesti: Dodjela nagrade bi podigla svijest o važnosti ljudskih prava i društvene pravde, takođe bi skrenula pažnju javnosti na ključne probleme i izazove u ovoj oblasti.
Jačanje zajedništva: Promocija multikulturalizma kroz ovu nagradu bi doprinijela jačanju zajedništva i tolerancije u crnogorskom društvu, podržavajući viziju Rifata Rastodera o inkluzivnoj Crnoj Gori.
Očuvanje nasleđa: Nagrada bi osigurala da nasleđe Rifata Rastodera živi i dalje, služeći kao trajni podsjetnik na vrijednosti za koje se borio i na koje je uticao svojim radom.
Podsticanje novih lidera: Nagrada bi identifikovala i podržala nove lidere u oblasti ljudskih prava i društvenog aktivizma, pružajući im priznanje i resurse potrebne za dalji rad.
Jačanje civilnog društva: Dodjela ove nagrade bi takođe doprinijela jačanju civilnog društva u Crnoj Gori, podstičući građane da se aktivno uključe u društvene procese i borbu za pravdu.
Promocija Crne Gore na međunarodnom planu: Nagrada bi promovisala Crnu Goru kao zemlju koja cijeni i podržava ljudska prava i multikulturalizam, poboljšavajući njen imidž na međunarodnoj sceni.
Podrška inovacijama: Dodjeljivanjem priznanja za inovativne pristupe, nagrada bi podsticala kreativnost i nove ideje u rešavanju problema vezanih za ljudska prava, što bi moglo dovesti do efektivnijih i dugotrajnijih rešenja.
Unapređenje međunarodnog ugleda Crne Gore: Promovisanje nagrade na međunarodnom nivou bi poboljšalo imidž Crne Gore kao zemlje koja cijeni i podržava ljudska prava i multikulturalizam. To bi privuklo međunarodnu pažnju i podršku, čime bi se dodatno osnažila borba za ove vrijednosti.
Nagrada za ljudska prava i društveni aktivizam “Rifat Rastoder“ bila bi prestižno priznanje koje ne samo da odaje počast Rifatu Rastoderu, već i oživljava i nastavlja njegovu plemenitu misiju u promovisanju ljudskih prava, socijalne pravde i multikulturalizma. Ova nagrada predstavlja trajni spomenik njegovom neumornom radu i nesebičnoj posvećenosti vrijednostima koje su ključne za razvoj pravednog i inkluzivnog društva. Dodjeljivanjem nagrade na dan njegovog rođenja, 11. jula, ne samo da bismo obilježili datum koji je od velike lične i simboličke važnosti, već bismo takođe stvorili snažnu i trajnu tradiciju koja bi služila kao podsticaj svim generacijama posebno mladima. Ovaj datum bi postao dan sjećanja i refleksije, ali i dan kada se prepoznaju i slave izuzetni napori onih koji se, poput Rastodera, neumorno zalažu za bolji svijet.
Osnivanje ove nagrade nosi višestruku važnost. Prije svega, ona bi podstakla nove generacije aktivista, motivišući ih da nastave borbu za ljudska prava, jednakost i socijalnu pravdu. Svake godine, ceremonija dodjele nagrade skrenula bi pažnju javnosti na važna društvena pitanja, podižući svijest o kontinuiranoj potrebi za borbom protiv diskriminacije i netolerancije. Dalje, ova nagrada bi ojačala vrijednosti zajedništva i međusobnog poštovanja, ključne za izgradnju društva koje je istinski multikulturno i inkluzivno. Promovisanje i nagrađivanje inicijativa koje doprinose ovim ciljevima podstaklo bi širu društvenu podršku za projekte i aktivnosti usmjerene ka unapređenju ljudskih prava i demokratije. Nagrada bi takođe služila kao trajni podsjetnik na nasleđe Rifata Rastodera, čuvajući sjećanje na njegov rad i doprinos koji živi u kolektivnoj svijesti društva u Crnoj Gori. Njegova vizija građanske Crne Gore, zasnovana na principima jednakosti, pravde i tolerancije, ostala bi svetionik za sve one koji teže pravednijem i harmoničnijem društvu. Na kraju, nagrada “Rifat Rastoder“ bila bi mnogo više od običnog priznanja. Ona bi predstavljala simbol otpora protiv nepravde, inspiraciju za akciju i posvećenost izgradnji društva u kojem se poštuju prava svih građana, bez obzira na njihovu etničku, vjersku ili političku pripadnost. Kroz ovu nagradu, vrijednosti za koje se Rifat Rastoder borio nastaviće da žive ali nadam se i oblikuju budućnost Crne Gore.
Biografija Rifata Rastodera:
Rifat Rastoder je rođen 11. jula 1950. godine u selu Radmanci kod Petnjice. Osnovnu školu završio je u Petnjici, a gimnaziju u Beranama 1968. godine. Nakon srednjoškolskog obrazovanja, upisao je Elektrotehnički fakultet u Podgorici, đe jem i stekao diplomu. Tokom studentskih dana, Rastoder je pokazao svestranost i inicijativu osnivajući sportsko društvo “Tršo“ pri Univerzitetu Crne Gore. Aktivno se bavio karateom, đe je bio takmičar, trener i sudija. Bio je osnivač karate kluba “Tehničar“i prvak Jugoslavije u ekipnoj konkurenciji 1978. godine. Njegovo znanje i iskustvo doveli su ga do pozicije selektora karate reprezentacije Crne Gore.mGodine 1975., Rastoder je osnovao Studentsku eksperimentalnu scenu pri Akademskom kulturno-umjetničkom društvu (AKUD) “Mirko Srzentic“. Iz ovog projekta je godinu dana kasnije nastao poznati crnogorski teatar DODEST.
Tokom studija i služenja vojnog roka, Rastoder se upoznao sa novinarskim pozivom. U Titogradskom garnizonu 1979. godine, pokrenuo je novinarski list. Njegova novinarska karijera počela je u Radiju Crne Gore, đe je od 1980. do 1985. godine radio kao novinar, urednik emisije i urednik programskog bloka. Godine 1985. počinje rad u dnevnom listu “Pobjeda“ kao novinar. U “Pobjedi“ je obavljao različite funkcije, uključujući urednika unutrašnje politike i samostalnog komentatora.
Rastoder je bio aktivan i u političkom životu Crne Gore. Godine 1990. bio je jedan od osnivača i potpredsjednika Građanskog pokreta “Javnost protiv fašizma“, član Građanskog foruma Crne Gore i jedan od utemeljivača Reformskog pokreta za Crnu Goru. Bio je jedan od osnivača SDP-a Crne Gore, potpredsjednik i dugogodišnji zastupnik u crnogorskom parlamentu, potpredsjednik Skupštine u više saziva. Njegova politička aktivnost nastavila se osnivanjem Foruma Bošnjaka Crne Gore 2002. godine. U svom cjelokupnom javnom djelovanju i autorskom stvaralaštvu, poznat je kao borac za ljudska prava svih građana i naroda.
Objavio je knjige: „Crvena mrlja” (1990, kao koautor), „Usud imena” (2003.), „Dan sjećanja” (2012.), „Hronika zločina” (2016.), i „Ko smo i od kada” (2019.). Brošure: „Investicija u budućnost” (2001.), „Pravo na ime” (2003, 2011. i 2022.), „Sjećanje na Trša” (2014), ”Sukob Jugoslavije i SSSR-a (1948 – 1956) – CRNOGORSKA PRIČA” (posthumno 2024) kao i više feljtona i studija.
Rifat Rastoder preminuo je 4. maja. 2023. godine u Podgorici.
U serijalu tekstova koji su dio projekta “Retrovizor” podržanog od Ministarstva kulture i medija pokušaćemo da nađemo odgovore šta je Petnjici potrebno za dinamičniji razvoj, kao i na to šta je do sada urađeno.
Sagovornik portala Radija Petnjica je Isljam Ćeman, predsjednik OO SD Petnjica
RP: Najjači utisak o Petnjici u deceniji za nama
ĆEMAN: Građani Petnjice nijesu poistovjetili nacionalnu-etičku pripadnost sa političkom pripadnošću, odnosno građani Petnjice u kontinuitetu pokazuju maksimalnu privrženost građanskoj opciji, svrstavajući Petnjicu u vrhu modernih, civilizovanih, multietničkih i građanskih sredina. O maksimalnoj lojalnosti svojojoj jedinoj domovini Crnoj Gori suvišno je govoriti jer smo to mnogo puta u predhodnom periodu dokazali.
RP: Kako biste opisali trenutno stanje u opštini Petnjica u pogledu iseljavanja stanovništva I može li se I kako zaustaviti?
ĆEMAN: Opšte je poznato to što stanovnici sjevera Cene Gore pa I Petnjice u zadnjih nekoliko decenija iseljavaju tragajući za boljim životom, vraćanjem statusa opštene Petnjica očekivali smo da će se ovaj trend smanjiti međutim građani I dalje hrle u potrazi za boljim životom, najveći problem je nezaposlenost, zato što je gotovo nemoguće naknaditi ono što je decenijama zapostavljano, lokala uprava čini određene napora međutim to nije dovoljno kako bi se konačno stalo na put iseljavanju naših mladih ljudi bez kojih Petnjica nema budućnost. Zato ovim putem apelujem na državne organe da definitivno ulože dodatne napore kako bi se još ovo malo stanovnika zadržalo u Petnjici a lokalna uprava takođe da da sve od sebe I motiviše barem nekog iz naše brojne dijaspore da I oni počnu da ulažu u svoj rodni kraj. Stvaranjem novih radnih mjesta I ozbiljnijim ulaganjem u infrastrukturu Petnjice trend iseljavanja bi se sigurno smanjio.
RP: Koje kapitalne projekte smatrate ključnim za dalji razvoj opštine Petnjica?
ĆEMAN: Putna infrastruktura je osnov I temelj svakog razvoja te bez dobre putne uvezanosti Petnjice sa susjednim opštinama I šire razvoj Petnjice osuđen je na tapkanje u mjesto, ozbiljnije I pravednije ulaganje u poljoprivredu, valaorizacija turističkih potencijala itd. značajno bi uticalo na razvoj Petnjice.
RP: Kako ocjenjujete trenutnu zaposlenost u opštini I koje mjere smatrate potrebnim za poboljšanje situacije ?
ĆEMAN: Zaposlenost u opštini Petnjica od dobijanja statusa pa do dan danas je po političkoj liniji – po ključu što se pokazalo kao loše praksa, u ovako malobrojnim sredinama uvijek je problem za dobrim kadrom te ako se dodatno ograničite na političku pripadnost imat ćete problem na kvadrat. Tako da I nakon decenije od povraćaja statusa opštini Petnjica lokalna uprava oskuduje u za veliki broj potrbnog kadra što ima dodatno čini problem za uspješnij razvoj opštine, definitivno treba zapošljavati najbolje među nama bez obziri kojoj ko partiji pripada.
RP: Kako biste opisali ekonomske parametre opštine Petnjica I koje biste promjene predložili za unapređenje ekonomske situacije?
ĆEMAN: Ekonomski parametri prema zvaničnoj statistici su dobri s obzirom da smo mi jedna od najmlađih opština, ako se uporedimo sa ostalim opštinama u Crnoj Gori koje prema nezvaničnim informacijama kubure sa velikim dugovima. Međutim očekivanja građana su bila mnogo veća, naime pored nekoliko desetina zaposlenih u opštinskoj administraciji očekivalo se da opština privuče više investicija I motiviše građane da rade na formiranju malih porodičnih preduzeća, da više I pravednije da svoj doprinos pri ulaganju u poljoprivrednoj proizvodnji, ka I na ozbiljnijoj promociji I valorizaciji turističkih potencijala. Čime bi dobili mnogo više novih radnih mjesta a samit tim I popravili ekonomsku sliku opštine.
RP: Koji su najveći izazovi sa kojima se suočava poljoprivreda u opštini Petnjica I kako ih se riješiti?
ĆEMAN: U zadnje vrijeme imamo ozbiljnija ulaganja u poljoprivredu počev o opštinskih subvencija preko Ministarstva poljoprivrede do IFARD proekata itd. Međutim zapaženo je dase ova sredstva uvijek ne privedu namjeni što je veoma loša poruka, no s obzirom da je Crna Gora ekološka država a Petnjica pogotovu smatram da bi jedan od izazova u petnjici bio proizvodnja ekološke hrane koja se veoma malo promoviše pa I proizvodi kako u Petnjici tako I širom Crne Gore. Tužno je ako ne I žalosno da u jednoj ekološkoj dražavi imate sve manje ekološke hrane.
